Η Λευκωσία δεν μοιάζει με καμία άλλη πρωτεύουσα στην Ευρώπη. Μια πόλη χωρισμένη στην μέση, που ακόμη ψάχνει να βρει τα πατήματα της. Μοιάζει με ένα μεγάλο χωριό, γεμάτο ζωή, με εντυπωσιακά οθωμανικά και ενετικά μνημεία, στέκια για καφέ, φαγητό, διασκέδαση και μια περίεργη αύρα που πλανιέται από πάνω της.

Λίγα λόγια για τη πόλη

 Η Λευκωσία γνωστή διεθνώς με το ιταλικό της όνομα Nicosia είναι η τελευταία διχοτομημένη πρωτεύουσα του κόσμου όπως επίσης και η πρωτεύουσα της Ελληνοκυπριακής αλλά και της Τουρκοκυπριακής πλευράς τους νησιού! Πρόκειται για την μεγαλύτερη πόλη της Κύπρου με 55.014 κατοίκους εντός του δήμου και 330.000 στην ευρύτερη μητροπολιτική περιοχή. Σύμφωνα με την ελληνική μυθολογία, η Λευκωσία ήταν σειρήνα, μία από τις κόρες του Αχελώου και της Μελπομένης και η ονομασία της μεταφράζεται ως «Λευκή Ουσία». Στην αρχαιότητα η Λευκωσία ήταν γνωστή ως πόλη-κράτος με την ονομασία Λέδρα, ενώ στην πορεία των χρόνων καταλήφθηκε από τους Φράγκους, τους Ενετούς, τους Οθωμανούς και τους Βρετανούς, οι οποίοι άφησαν τα σημάδια τους στην πόλη. Μετά τα τραγικά γεγονότα του 1974, με την εισβολή των Τούρκων στην πόλη, η Λευκωσία χωρίστηκε στα δύο και παραμένει έτσι μέχρι και σήμερα. Βέβαια, τα τελευταία χρόνια η Ελληνοκυπριακή πλευρά της Λευκωσίας γνωρίζει ραγδαία ανάπτυξη, σε αντίθεση με την άλλη πλευρά της πόλης. Επέλεξα λοιπόν για εσάς, όσα θεωρώ ότι είναι άξια προσοχής για κάποιον που επισκέπτεται την πόλη για πρώτη φορά.

Πράσινη Γραμμή

 Η Πράσινη Γραμμή είναι ουσιαστικά τα σύνορα μεταξύ ελεύθερων και κατεχόμενων περιοχών της Κυπριακής Δημοκρατίας. Η διαχωριστική αυτή γραμμή δημιουργήθηκε για πρώτη φορά το 1963, ενώ καθιερώθηκε έπειτα από τα θλιβερά γεγονότα του 1974. Πλέον εκτείνεται σε μήκος 300 χλμ. και χωρίζει το νότιο από το βόρειο μέρος του νησιού, ενώ ελέγχεται από τους άνδρες των Ηνωμένων Εθνών (Ο.Η.Ε.), οι οποίοι φροντίζουν για τη διατήρηση της ομαλότητας στην περιοχή. Κάθε δρόμος και στενάκι της παλιάς πόλης θα σας οδηγήσει εκεί, όπου θα αντικρύσετε μια εικόνα που πραγματικά κόβει την ανάσα. Δρόμοι, σπίτια και γειτονίες κομμένες κυριολεκτικά στην μέση, με τον χρόνο να μοιάζει σαν να έχει σταματήσει στη δεκαετία του '60! Οδοφράγματα, τείχη από σκουριασμένα βαρέλια και τσουβάλια με άμμο, φυλάκια, σημαίες που κυματίζουν, παλιές επιγραφές, κλειστά, ερειπωμένα καταστήματα, ξεραμένα δέντρα και αναχώματα. Από το 2003 πάντως κάποια από αυτά τα οδοφράγματα έχουν μονομερώς ανοίξει, επιτρέποντας πλέον την διέλευση Ελληνοκύπριων και Τουρκοκύπριων από την άλλη πλευρά της πράσινης γραμμής!

 Οδός Λήδρας

 Η οδός Λήδρας είναι ο σημαντικότερος εμπορικός πεζόδρομος της Κύπρου, όπου θα βρείτε κυριολεκτικά τα πάντα. Έχει μήκος περίπου ένα χιλιόμετρο και εκεί θα συναντήσετε όλες τις μεγάλες εμπορικές αλυσίδες , καθώς επίσης και διάφορα τοπικά καταστήματα. Μάλιστα, ο συγκεκριμένος δρόμος θεωρείται ο πιο ακριβός στην Κύπρο, καθώς τα καταστήματα εκεί έχουν μερικές από τις υψηλότερες τιμές ακινήτων στο νησί! Ακόμη, η οδός Λήδρας είναι ιδιαίτερα όμορφη για να την περπατήσει κανείς, αφού οι χρωματιστές ομπρελίτσες-χαρταετοί που κρέμονται σε όλο το μήκος της, δημιουργούν ένα πολύ ιδιαίτερο αποτέλεσμα.

 Σε ένα κάθετο στενό του συγκεκριμένου πεζόδρομου θα έρθετε αντιμέτωποι με ένα ανοιχτό μουσείο street art. Αναφέρομαι φυσικά στην Οδό Πύθωνος, όπου καθ' όλο το μήκος της υπάρχουν ζωγραφισμένα στους τοίχους υπέροχα graffiti που αξίζει να δείτε από κοντά!

Μεσαιωνικά Ενετικά Τείχη

Ένα από τα πιο σημαντικά αξιοθέατα της κυπριακής πρωτεύουσας είναι τα Ενετικά της τείχη. Αυτή η αμυντική δομή άρχισε να χτίζεται ήδη στα μέσα του 16ου αιώνα (1567) από τους Βενετούς και κάλυπταν όλη την τότε πόλη. Στόχος ήταν να προστατεύεται η πόλη από τις πλημμύρες και παράλληλα να βοηθήσουν στην πλήρωση της προστατευτικής τάφρου στις οχυρώσεις. Κατά μήκος των τειχών υπάρχουν έντεκα προμαχώνες, οι οποίοι έχουν σχήμα κανονικού πενταγώνου, με τους πέντε από αυτούς να βρίσκονται σήμερα στο ελεύθερο κομμάτι, πέντε στο κατεχόμενο και ένας στην ζώνη του ΟΗΕ.

 Ακόμη, υπάρχουν τρεις πύλες στους ενετικούς τοίχους, οι οποίες σώζονται μέχρι σήμερα και μπορείτε να δείτε από κοντά. Η πιο σπουδαία είναι η πύλη της Αμμοχώστου (Porta Giuliana), η οποία οδηγούσε στο πιο σημαντικό λιμάνι του νησιού, την Αμμόχωστο. Αρχικά ήταν γνωστή σαν Πόρτα Τζουλιάνα προς τιμήν του Giulio Savorgnano, του μηχανικού που σχεδίασε και έχτισε τα Ενετικά τείχη στον 16ο αιώνα. Η δεύτερη πύλη ονομάζεται πύλη της Πάφου (Porta San Domenico), η οποία όπως ήδη θα έχετε αντιληφθεί οδηγούσε στην Πάφο. Ήταν επίσης γνωστή και σαν πύλη του San Domenico, επειδή αντικατέστησε μια παλαιότερη πύλη των Φράγκικων τειχών, που λεγόταν «Porta di San Domenico» από το Αββαείο του San Domenico που βρισκόταν εκεί κοντά. Τέλος, η τελευταία σωζόμενη πύλη είναι η πύλη Κερύνειας (Porta del Proveditoro), η οποία βρίσκεται όμως στο τουρκοκρατούμενο τμήμα της πόλης.

Ιερός Ναός Παναγίας Φανερωμένης

 Ο Ιερός Ναός Παναγίας Φανερωμένης βρίσκεται στο ιστορικό κέντρο της πόλης και είναι ο μεγαλύτερος σε μέγεθος ορθόδοξος ναός στην εντός των ενετικών τειχών Λευκωσίας, ο οποίος χρονολογείται μεταξύ 1872-73. Στο σημείο που είναι κτισμένος ο σημερινός ναός παλαιότερα υπήρχε ένα μοναστήρι το οποίο καταστράφηκε πιθανότατα το 1571, όταν η Λευκωσία καταλήφθηκε από τους Τούρκους. Σύμφωνα με την παράδοση το Μοναστήρι μετατράπηκε από τους Τούρκους σε τζαμί για μικρό χρονικό διάστημα, όμως αργότερα, το 1715 σύμφωνα με μια μαρμάρινη επιγραφή κτίστηκε εκεί ένας νέος ναός, ο οποίος επίσης καταστράφηκε. Η σημερινή εκκλησία χτίστηκε το 1872 και πρόκειται για έναν ναό που ακολουθεί τον τύπο τρίκλιτης βασιλικής με τρούλο. Ο λόγος αφιέρωσης του ναού, στην Παναγία της Φανερωμένης, σύμφωνα με την λαϊκή παράδοση, οφείλεται στο γεγονός ότι η εικόνα της Παναγίας φανερώθηκε πάνω από τα ερείπια του ναού που είχε καταστραφεί. Η εν λόγω εικόνα χρονολογείται στον 14ο αιώνα και σήμερα φυλάσσεται εντός του ιερού βήματος.

Αρχιεπισκοπή

 Η Αρχιεπισκοπή της Κύπρου βρίσκεται στην καρδιά της παλιάς πόλης και θεωρείται ένα από τα πιο σημαντικά κτίρια ολόκληρου του νησιού. Πρόκειται για ένα σχετικά καινούργιο κτίσμα, αφού το προηγούμενο είχε καταστραφεί τον Ιούνιο του 1974 σε μία προσπάθεια δολοφονίας του Προέδρου της Κύπρου, Αρχιεπισκόπου Μακαρίου Γ.! Δεσπόζει στην ομώνυμη πλατεία και είναι χτισμένο σε νεοβυζαντινό στυλ, εκπέμποντας πλούτο και μεγαλοπρέπεια! Ακόμη, στην αυλή της Αρχιεπισκοπής υπάρχει ένα τεράστιο άγαλμα του εις μνήμην του προαναφερθέντα Αρχιεπισκόπου. Δυστυχώς, η Αρχιεπισκοπή δεν είναι ανοιχτή για το κοινό, όμως μπορείτε να επισκεφτείτε το Μουσείο Εθνικής Σύγχρονης Τέχνης, το Μουσείο Λαϊκής Τέχνης και την Αρχιεπισκοπική Βιβλιοθήκη που βρίσκεται στο ισόγειο.

Τέμενος Ομεριέ- Λουτρά Ομεριέ Χαμάμ

 Το Τέμενος Ομεριέ βρίσκεται εντός των ενετικών τειχών της παλιάς πόλης και αρχικά χτίσθηκε ως Αυγουστιανή εκκλησία της Παναγίας. Όμως το 1571, ο Μουσταφάς Πασάς την μετέτρεψε σε μουσουλμανικό τέμενος, καθώς θεώρησε ότι αυτό το συγκεκριμένο σημείο ήταν εκεί που ο προφήτης Ομέρ ξεκουράστηκε κατά τη διάρκεια της επίσκεψής του στη πόλη. Το μεγαλύτερο μέρος του αρχικού κτίσματος καταστράφηκε ολοσχερώς από το Οθωμανικό πυροβολικό, εκτός από την πόρτα της κύριας εισόδου, η οποία διασώθηκε. Πέραν την προαναφερθείσας πόρτας, η υπόλοιπη αρχιτεκτονική του κτιρίου είναι απλή, με βαριές εξωτερικές προσόψεις και στηρίγματα. Η είσοδος στο τζαμί είναι δωρεάν.

 Ακριβώς απέναντι, συναντάμε τα Λουτρά Ομεριέ Χαμάμ τα οποία είναι ένα πολιτισμικό στολίδι και ένα πραγματικό παράδειγμα του πλούσιου πολιτισμού και της ποικιλομορφίας της Κύπρου. Πρόκειται για πέτρινο κομψοτέχνημα του 14ου αιώνα, το οποίο άνηκε στο συγκρότημα του ομώνυμου τζαμιού. Το 2003, η Ευρωπαϊκή Ένωση σε συνεργασία με το δήμο της Λευκωσίας χρηματοδότησαν ένα πρόγραμμα αναπαλαίωσης του Χαμάμ Ομεριέ, αναζωογονώντας έτσι το πνεύμα του κρατώντας την ιστορικότητά του. Τα Λουτρά Ομεριέ Χαμάμ λειτουργούν μέχρι και σήμερα ως λουτρό και σπα.

Μνημείο Ελευθερίας

 Το μνημείο της Ελευθερίας απεικονίζει με παραστατικό τρόπο δεκατέσσερις φυλακισμένους που έχουν απελευθερωθεί από τη φυλακή, 2 αντάρτες που απελευθερώνονται και την θεά της Ελευθερίας, που περιστρέφεται από πάνω τους. Το άγαλμα δημιουργήθηκε το 1973 συμβολίζοντας τον αγώνα της Κύπρου για ανεξαρτησία από τη Βρετανία και βρίσκεται κοντά στο προμαχώνα Ποντοκατάρο των ενετικών τειχών, απέναντι από το παλιό υδραγωγείο στην Παλιά Πόλη.

Πλατεία Ελευθερίας

 Η πλατεία Ελευθερίας είναι η κεντρικότερη, μεγαλύτερη και πιο μοντέρνα πλατεία σε ολόκληρη την Λευκωσία. Βρίσκεται στο σημείο όπου στα τέλη του 19ου αιώνα έγιναν τα πρώτα ανοίγματα επί των τειχών για την σύνδεση της περιτειχισμένης πόλης με τις έξω αναπτυσσόμενες περιοχές και από τότε λειτουργεί ως ο κεντρικός χώρος συγκέντρωσης των πολιτών για κάθε είδους περίσταση. Το αρχικό της όνομα ήταν πλατεία Μεταξά, ως αναφορά στον Έλληνα στρατιωτικό Ιωάννη Μεταξά, όμως μετονομάστηκε σε πλατεία Ελευθερίας το 1974, έπειτα από διαγωνισμό. Η ανάπλαση της πλατείας που προκηρύχτηκε το 2005 αποτελεί ένα μεγάλο τροχοπέδη για την πόλη, που μπορεί να συγκριθεί μόνο με το μετρό της Θεσσαλονίκης. Κατά τις αρχικές ανασκαφές αποκαλύφθηκαν αρχαιολογικά ευρήματα τα οποία επέφεραν τροποποιήσεις στο αρχικό σχέδιο και καθυστερήσεις στο τελικό αποτέλεσμα. Το έργο βρίσκεται ακόμη σε εξέλιξη χωρίς ακόμα να έχει ολοκληρωθεί, κάτι που έχει αναστατώσει την τοπική κοινωνία και έχει προκαλέσει σωρεία παραπόνων και δυσαρέσκειας. Τέλος, στην πλατεία βρίσκονται ακόμη το Δημαρχείο Λευκωσίας και διάφορα άλλα κρατικά κτίρια.

Τα Μουσεία

 Στην Λευκωσία υπάρχουν πολλά ενδιαφέροντα μουσεία και χώροι τέχνης, που θα κεντρίσουν την προσοχή σας. Κατά την γνώμη μου, αξίζει να ξεκινήσετε από το Κυπριακό Μουσείο, το οποίο είναι το παλαιότερο και μεγαλύτερο μουσείο αρχαιολογίας στην Κύπρο. Στεγάζει ευρήματα από τις πολυάριθμες ανασκαφές στο νησί και βρίσκεται στην οδό Μουσείου στο κέντρο της Λευκωσίας. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει επίσης το Λεβέντειο Δημοτικό Μουσείο, το οποίο στεγάζεται σε ένα πετρόχτιστο νεοκλασικό κτίριο κοντά στην ενορία του Τρυπιώτη και φιλοξενεί εκθέματά του παρουσιάζουν την ιστορία και την κοινωνική ανάπτυξη της Λευκωσίας από την χαλκολιθική περίοδο μέχρι και σήμερα. Ακόμη, μη παραλείψετε ένα ραντεβού με τη λαϊκή τέχνη και παράδοση στο Εθνολογικό Μουσείο-Οικία Χατζηγεωργάκη Κορνέσιου, όπου παραδοσιακά ζούσαν οι πλούσιοι διάσημοι της ελληνικής κοινότητας και το Μουσείο και Αστεροσκοπείο Πύργου Σιακόλα, για να δείτε όλη την πόλη από ψηλά! Μπορείτε να εκδώσετε ένα δελτίο εισόδου για όλα τα μουσεία με 8,5ε για μια ημέρα, 17ε για δυο ημέρες και 25ε για επτά ημέρες.

Πώς θα πάτε

 Στην Λευκωσία δεν υπάρχει κάποιο αεροδρόμιο το οποίο να βρίσκεται αυτή τη στιγμή σε λειτουργία, οπότε για να επισκεφθείτε την πόλη θα πρέπει πρώτα να μεταβείτε σε μια άλλη Κυπριακή πόλη και από εκεί στην πρωτεύουσα του νησιού. Η πιο οικονομική και ευέλικτη επιλογή έρχεται από την Wizzair, που με σωστό προγραμματισμό μπορεί να βρει κανείς εισιτήρια που ξεκινούν από 31€ μετ’ επιστροφής για την κοντινή Λάρνακα! Φθηνά εισιτήρια για τον ίδιο προορισμό προσφέρει ακόμη η Sky Express και η Aegean. Από εκεί και πέρα, μπορείτε να πετάξετε με την Ryanair μέχρι την Πάφο με 37€ μετ’ επιστροφής και από εκεί να μεταβείτε στην πόλη με λεωφορείο.

Πού θα μείνετε

 Στην Λευκωσία, όπως και σε όλη την Κύπρο βέβαια, η διαμονή είναι αρκετά ακριβή. Για αυτό θα πρότεινα να είστε πολύ προσεκτικοί με το τι θα επιλέξετε, καθώς η σχέση ποιότητας-τιμής συνήθως δεν είναι πολύ καλή. Η πρόταση μου είναι να επιλέξετε κάτι εκτός της παλιάς πόλης, καθώς οι αποστάσεις είναι σχετικά μικρές . Η επιλογή μου λοιπόν είναι το Altius Boutique Hotel. Πρόκειται για ένα boutique ξενοδοχείο, το οποίο βρίσκεται σε μια ήσυχη τοποθεσία κοντά στο κέντρο της Λευκωσίας και προσφέρει κομψά καταλύματα σε μικρή απόσταση με τα πόδια από το πάρκο Προδρόμου.

Πώς θα μετακινήστε

 Το πιο σημαντικό πράγμα που πρέπει να γνωρίζει κανείς για τις μετακινήσεις στη Κύπρο είναι ότι η οδήγηση γίνεται από αριστερά, κατάλοιπο της αγγλικής κυριαρχίας στο νησί. Έτσι αν θέλετε να νοικιάσετε κάποιο αυτοκίνητο θα πρέπει να το έχετε υπόψιν σας! Η Λευκωσία αν και πρωτεύουσα είναι μια σχετικά μικρή πόλη, το κέντρο της οποία μπορείτε εύκολα να το περπατήσετε. Βέβαια η Λευκωσία διαθέτει αρκετά λεωφορεία που καλύπτουν όλη την πόλη και τα προάστια της, τα οποία όλα καταλήγουν στην πλατεία Σολωμού στο κέντρο της. Το εισιτήριο κοστίζει 1,5ε και το προμηθεύεστε από τον οδηγό. Ακόμη, υπάρχουν και υπεραστικά λεωφορεία για μετακινήσεις από πόλη σε πόλη με το εισιτήριο να κοστίζει 4ε, ενώ μπορείτε να εκδώσετε και με επιστροφή στα 7ε. Τέλος, σε όλη την Κύπρο λειτουργεί το Uber, οπότε μπορείτε να χρησιμοποιήσετε την συγκεκριμένη εφαρμογή για να καλέσετε κάποιο ταξί.

Τι να φάτε

 Η κυπριακή κουζίνα είναι σχετικά κοντά στην ελληνική και την τουρκική κουζίνα, ενώ έχει επηρεαστεί από όσους πέρασαν από το νησί καθώς επίσης και τους γείτονες του. Λόγω του πρόσφορου έδαφος της, η Κύπρος έχει μεγάλη καλλιέργεια λαχανικών και φρούτων, τα οποία είναι από τα καλύτερα στην Ευρώπη. Όπως στην αραβική, την τουρκική και την ελληνική κουζίνα, ο μεζές είναι διαδεδομένος στην Κύπρο. Είναι ένα σύνολο από σνακ, με μεγάλο αριθμό συστατικών, που μπορεί να γίνει και κυρίως πιάτο. Κάποια από τα παραδοσιακά προϊόντα-πιάτα της Κύπρου είναι το χαλούμι, οι σεφταλιές, τα Κουπέπια, η Αφέλια, το Κολοκάσι, οι Καραόλοι γιαχνί, οι Ραβιόλες, οι Κούπες, οι Πατάτες αντιναχτές και τα κρέατα στην σούβλα. Για πρωινό ή brunch προτείνω το Μουσών, για αυθεντικές κυπριακές γεύσεις το Ζανέττος και το Τσιπουράκι μεζεδάκι, ενώ για αρμένικη κουζίνα το Avo armenian food.

Χρήσιμες πληροφορίες

Στην Κύπρο ταξιδεύουμε με Διαβατήριο ή Αστυνομική Ταυτότητα νέου τύπου, όπου τα στοιχεία να αναγράφονται με λατινικούς χαρακτήρες.

Στη Λευκωσία η γλώσσα που χρησιμοποιείται είναι φυσικά τα ελληνικά. Οι περισσότεροι όμως, αν όχι όλοι, μιλούν άπταιστα και αγγλικά.

Το νόμισμα της χώρας είναι το Ευρώ.

Η Λευκωσία είναι έχει την ίδια ώρα με την Ελλάδα (GMT +3).

Η Ελληνική Πρεσβεία στην Λευκωσία βρίσκεται στην οδό Λ. Βύρωνος 8-10 και το τηλέφωνο της είναι (+357) 22445111.

Η οδήγηση στην Λευκωσία γίνεται από αριστερά.

Η καλύτερη εποχή για να επισκεφτείτε την Λευκωσία είναι είτε η άνοιξη είτε το φθινόπωρο, καθώς τους καλοκαιρινούς μήνες η ζέστη είναι αποπνικτική.

Προτεινόμενες εκδρομές → Λεμεσός, Λάρνακα, Πάφος

Εάν το άρθρο σου φάνηκε ενδιαφέρον ή συνέβαλε στην ποιοτική πληροφόρησή σου, τότε μπορείς να κάνεις like στη σελίδα μου στο facebook:o_thessalonikios ή follow στο instagram!