Ένα μέρος με πλούσια ιστορία που χάνεται στα βάθη των αιώνων. Ένας τόπος που βρίσκεται στο πέρασμα ανάμεσα στη βόρεια και στη νότια Ελλάδα. Η Βοιωτία έχει να παρουσιάσει αμέτρητους αρχαιολογικούς θησαυρούς και εξέχουσας καλλιτεχνικής σημασίας βυζαντινά μνημεία, τα οποία προσελκύουν επισκέπτες από όλο τον κόσμο.

Λίγα λόγια για την περιοχή

 Η Βοιωτία είναι περιφερειακή ενότητα της Στερεάς Ελλάδος και συνορεύει στα βόρεια με την Φθιώτιδα, δυτικά με την Φωκίδα, νότια βρέχεται από τον Κορινθιακό κόλπο και συνορεύει με το Νομό Αττικής, ενώ τέλος ανατολικά βρέχεται από τον Ευβοϊκό κόλπο και συνορεύει με το Νομό Εύβοιας! Το όνομα Βοιωτία προέρχεται από το επίθετο βοιωτός και αυτό από το αρχαίο βοώτης, που σημαίνει βοηλάτης, ζευγίτης ή γεωργός. Στη Βόρεια πλευρά της Βοιωτίας δεσπόζει επιβλητικός ο Παρνασσός , ένα από τα ψηλότερα βουνά της Ελλάδας µε τον Εθνικό Δρυµό του, που είναι από τους παλιότερους της χώρας και έχει σπάνια χλωρίδα και πανίδα. Ακόμη, ο πληθυσμός της περιφερειακής ενότητας ανέρχεται στους 117.920 κατοίκους, κατατάσσοντας την στην 32η σε πληθυσμό στην Ελλάδα. Παρακάτω επέλεξα για εσάς, όσα θεωρώ ότι πρέπει να δει κάποιος που επισκέπτεται τη περιοχή για πρώτη φορά.

10) Αλίαρτος

 Η Αλίαρτος είναι μια γραφική κωμόπολη, που βρίσκεται 23 χλμ. νότια της Λιβαδειάς και υπάγεται στο δημοτικό διαμέρισμα της Στερεάς Ελλάδας. Έχει πληθυσμό 4.402 κατοίκους και καταλαμβάνει 256.507 στρέμματα. Η Αλίαρτος όσο παράξενο και αν φαίνεται έπαιξε καταλυτικό ρόλο στην Ελληνική ιστορία, καθώς σε αυτή βρίσκονταν τα γραφεία της αγγλικής εταιρίας, η οποία αποξήρανε τη λίμνη Κωπαΐδα. Τα γραφεία, όπως και οι κατοικίες του προσωπικού βρίσκονται μέσα σ' ένα μεγάλο ανθοστόλιστο πάρκο, γνωστό ως "κήποι".

9) Τανάγρα

 Η Τανάγρα είναι ένα χωριό που βρίσκεται στον ομώνυμο Δήμο και στην Περιφερειακή ενότητα Βοιωτίας. Είναι χτισμένο σε υψόμετρο 220 μέτρων και αριθμεί συνολικά 702 κατοίκους! Ο οικισμός ονομαζόταν Βράτσι μέχρι το 1915, οπότε μετονομάστηκε σε Τανάγρα λόγω της ύπαρξης της αρχαίας πόλης σε κοντινή απόσταση. Αυτή η πόλη αναφερόταν από τον Όμηρο αρχικά ως Γραία και έπειτα ως Τανάγρα και εκεί τελέστηκαν διάφορα ιστορικά γεγονότα. Στον αρχαιολογικό χώρο της Τανάγρας διασώζονται ερείπια του τείχους και του θεάτρου της αρχαίας πόλης, ενώ αξίζει να επισκεφτείτε το αρχαιολογικό μουσείο, όπου εκθέτονται διάφορα ευρήματα της περιοχή!

8) Πλαταιές

 Οι Πλαταιές είναι ένας γραφικότατος παραθαλάσσιος οικισμός της Περιφερειακής Ενότητας Βοιωτίας, στους πρόποδες του Κιθαιρώνα. Απέχουν περίπου 15 χιλιόμετρα από την Θήβα και 62 από τη Λιβαδειά, βρέχονται από τον Κορινθιακό κόλπο και απολαμβάνουν δροσερή σκιά από τον Παρνασσό και βουνίσια θέα προς τον Χελμό. Πρόκειται για ένα ξακουστό χωρίο κυρίως για τις ένδοξες μέρες του κατά την αρχαιότητα, κάτι που μαρτυρούν και οι τέσσερις αρχαιολογικοί τους χώροι. Πιο συγκεκριμένα εκεί θα θαυμάσετε τον αρχαιολογικό χώρο Πλαταιών, τον αρχαιολογικό χώρο Λεύκτρων, το ιερό και μαντείο του Απόλλωνα στην Εύτρηση, ενώ τέλος στην Λιβαδόστρα σώζονται ερείπια από το φρούριο της Ακρόπολης. Ακόμη, αξίζει να επισκεφθείτε τα ερείπια της αρχαίας πόλης σε απόσταση περίπου ένα χιλιόμετρο από το χωριό, το μοναστήρι της Aγίας Tριάδας, ενώ επιβάλλεται να απολαύσετε το μπάνιο σας στην παραλία του Αγίου Νικολάου!

7) Χαιρώνεια

 Η Χαιρώνεια είναι ένα χωριό της Περιφερειακής ενότητας Βοιωτίας, το οποίο είναι χτισμένο σε υψόμετρο 130 μέτρων, στην κοιλάδα του Βοιωτικού Κηφισού στην θέση που στην αρχαιότητα ήταν η ομώνυμη αρχαία πόλη. Είναι γνωστό χωριό από τα αρχαία χρόνια, αφού ήταν η γενέτειρα του ιστορικού Πλούταρχου, ενώ το 551 μ.X. καταστράφηκε από μεγάλους σεισμούς! Παλαιότερα, η πόλη ήταν γνωστή ως Άρνη, από την κόρη του Αιόλου, του θεού των ανέμων, ενώ το σημερινό της όνομα οφείλει στον τοπικό ήρωα Xαίρωνα, γιο του Απόλλωνα και της Θηρούς. Ανάμεσα στα αρχαιολογικής σπουδαιότητας αξιοθέατα της περιοχής ξεχωρίζει ο Λέων της Χαιρώνειας, το μαρμάρινο άγαλμα του λιονταριού ύψους 5,5 μέτρων, το οποίο έστησαν οι Θηβαίοι για να τιμήσουν τους νεκρούς τους στη μάχη. Ακόμη, αξίζει να επισκεφθείτε τα ερείπια της Ακρόπολης και του αρχαίου θεάτρου της Χαιρώνειας, αλλά και το Αρχαιολογικό Μουσείο, που φιλοξενεί ευρήματα από τις ανασκαφές στον Oρχομενό και τη Χαιρώνεια.

6) Δίστομο

 Τα Δίστομο βρίσκεται στο βορειοδυτικό τμήμα της Βοιωτίας και είναι χτισμένο σε υψόμετρο 450 μέτρων, σε μια μικρή πεδιάδα ανάμεσα στον Παρνασσό και τον Ελικών. Αριθμεί περίπου 1600 μόνιμους κατοίκους και ξεχωρίζει για τα παραδοσιακά του σπίτια, τα πλακόστρωτα σοκάκια του και την αστείρευτη φυσική του ομορφιά. Αυτή η ημιορεινή κωμόπολη έχεις επίσης μεγάλη ιστορία, αφού είναι πρόγονος της αρχαίας φωκικής πόλη Άμβροσσος. Ακόμη, είναι γνωστό για την σφαγή του Διστόμου, όπου κατά τη διάρκεια της γερμανικής Κατοχής, οι Ναζί σκότωσαν 223 ανθρώπους, ανάμεσά τους και βρέφη! Τέλος, αν βρεθείτε στην περιοχή τις Απόκριες, μην χάσετε την ευκαιρία να παρακολουθήσετε από κοντά το πανάρχαιο έθιμο των Κουδουναραίων.

5) Ορχομενός

 Ο Ορχομενός είναι πόλη της Περιφερειακής Ενότητας Βοιωτίας και κατοικείται από τη Νεολιθική εποχή! Ο οικισμός αναφέρεται από τον Όμηρο, ενώ στα ιστορικά χρόνια ήταν γνωστός ως «η πόλη των Χαρίτων». Εκεί θα συναντήσετε έναν από τους πιο σημαντικούς αρχαιολογικούς χώρους της Στερεάς Ελλάδας, τον θολωτό τάφο του Μινύου που αποκάλυψε ο Ερρίκος Σλήμαν στο τέλος του 19ου αιώνα. Ακόμη, στον Ορχομενό υπάρχει μια βυζαντινή εκκλησία, χτισμένη στο σημείο που ήταν οι αρχαίοι ναοί του Διονύσου και των Χαρίτων. Η Παναγία η Σκριπού είναι χτισμένη με κομμάτια από τους παραπάνω ναούς, εντοιχισμένα στον σκελετό της, όνομα που προέρχεται από το λατινικό scriptus, που σημαίνει επιγραφή. Έχει επίσης τις πηγές των Χαρίτων, ένα πρόσφατο άγαλμα του Φρίξου και της Έλλης στην κεντρική πλατεία και μία κλασική λεμονάδα, την ΑΓΝΗ, που είναι από τις καλύτερες που υπάρχουν!

4) Θήβα

 Η Θήβα είναι μια από τις αρχαιότερες πόλεις του κόσμου και πιο συγκεκριμένα η τρίτη αρχαιότερη της Ευρώπης! Η σύγχρονη πόλη είναι χτισμένη στη θέση της αρχαίας, µε τα «απομεινάρια» της να βρίσκονται σε όλη της την έκταση! Η Αρχαία Θήβα κυριάρχησε στον ελλαδικό χώρο για µία μεγάλη περίοδο του 4ου αιώνα π.Χ., αποτελώντας μάλιστα γενέτειρα για κάποιους σπουδαίους στρατηλάτες όπως ο Επαμεινώνδας και ο Πελοπίδας. Σήμερα η Θήβα αριθμεί 2.833 κατοίκους και έχει να επιδείξει αρκετά σε όποιον την επισκέπτεται. Πιο συγκεκριμένα αξίζει να περιπλανηθείτε μέσα στην πόλη για να θαυμάσετε μερικά από τα ευρύτατα που υπάρχουν διάσπαρτα, ενώ δεν πρέπει να παραλείψετε μια επίσκεψη στο νέο Αρχαιολογικό Μουσείο Θηβών, στο οποίο παρουσιάζεται η ιστορία της πόλης και ολόκληρης της Βοιωτίας.

3) Παρνασσός

 Ο Παρνασσός είναι ένα από τα μεγαλύτερα και ομορφότερα βουνά της χώρας μας, με υψηλότερο σημείο του την κορυφή Λιάκουρα στα 2457 μέτρα. Εκτείνεται στους νομούς Βοιωτίας, Φθιώτιδας και Φωκίδας, ενώ βορειοδυτικά ενώνεται με τη Γκιώνα και νότια με την Κίρφη. Το βουνό οφείλει το όνομά του στον μυθικό ήρωα Παρνασσό, γιο του Ποσειδώνα και της νύμφης Κλεοδώρας, ο οποίος σύμφωνα με την μυθολογία είχε κτίσει πάνω στο βουνό μια πόλη. Το Χιονοδρομικό Κέντρο του Παρνασσού είναι ένα από τα πιο δημοφιλή της Ελλάδας, λόγω των άκρως οργανωμένων εγκαταστάσεων του. Πιο συγκεκριμένα διαθέτει 19 πίστες, 7 χιονοδρομικές διαδρομές, 10 μονοπάτια και 3 μίνι αρχαρίων πίστες. Ακόμη και αν δεν είστε λάτρεις του σκι, μπορείτε απλά να χαλαρώσετε στο σαλέ του χιονοδρομικού, το οποίο θεωρείται ένα από τα ομορφότερα που υπάρχουν στα ελληνικά βουνά.

2) Αράχοβα

 Η Αράχοβα θεωρείται ένας από τους πιο πολυσύχναστους χειμερινούς προορισμούς στην Ελλάδα. Είναι χτισμένη στις νότιες πλαγιές του Παρνασσού, σε υψόμετρο 950 μέτρων και αυτό της έχει χαρίσει το προσωνύμιο «η αρχόντισσα του Παρνασσού». Είναι κτισμένη αμφιθεατρικά και απλώνεται με μεγαλόπρεπα στις νότιες πλαγιές του όρους, για να καταλήξει σε μια χαράδρα όπου ρέει ο ποταμός Πλείστος. Όλος ο οικισμός χαρακτηρίζεται από τα γραφικά πλακόστρωτα σοκάκια του, ενώ ο κεντρικός δρόμος της σφύζει όλες τις ώρες της ημέρας από ζωή, παντρεύοντας το παλιό με το νέο. Πέραν όμως τις ατελείωτες βόλτες και την επίσκεψη στο γειτονικό χιονοδρομικό κέντρο το οποίο ανέφερα παραπάνω, βρισκόμενοι στην Αράχοβα θα έχετε την δυνατότητα να δείτε και άλλα πράγματα. Ξεκινήστε από τον Ιερό Ναό Αγίου Γεωργίου, ο οποίος χρονολογείται πριν από το 1676, ανεβαίνοντας τα 264 σκαλοπάτια του. Μπορεί τα σκαλοπάτια να είναι πολλά, αλλά η θέα από εκεί σίγουρα θα σας ενθουσιάσει. Έπειτα συνεχίστε με το ορόσημο του οικισμού, που δεν είναι άλλο από το Ρολόι της Αράχοβας. Η ιστορία του ξεκινάει περίπου στις αρχές του 18ου αιώνα, όταν το ρολόι αποτελούσε τμήμα του Μητροπολιτικού Ναού των Εισοδίων της Θεοτόκου, ο οποίος όμως καταστράφηκε από το σεισμό του 1870, με το ρολόι ύστερα να ανακατασκευάζεται παίρνοντας την μορφή που βλέπουμε σήμερα. Τέλος, μην παραλείψετε μια επίσκεψη στο Λαογραφικό Μουσείο Αράχοβας, το οποίο έχει ως στόχο τη διαφύλαξη, μελέτη, ανάδειξη και προβολή του τοπικού παραδοσιακού πολιτισμού και της ιστορικής και πολιτιστικής κληρονομίας της περιοχής. Η είσοδος είναι δωρεάν.

1) Λιβαδειά

 Από την κορυφή της λίστας δεν θα μπορούσε να λείπει φυσικά η πρωτεύουσα της περιφερειακής ενότητας, η Λιβαδειά. Είναι χτισμένη στους πρόποδες του Ελικώνα και φυσικά έχει μακραίωνη ιστορία. Με την σημερινή της ονομασία δεν την αναφέρει ο Όμηρος, ωστόσο πολλοί ιστορικοί, μεταξύ των οποίων και ο Παυσανίας, θεωρούν ότι υπήρχε επί Ομήρου όπου και την ταυτίζουν με τη Μίδεια. Το σημερινό της όνομα οφείλεται στον Αθηναίο Λέβαδο, ο οποίος μετεγκατάστασε τους κατοίκους της στην πεδιάδα. Όταν επισκεφθείτε την Λειβαδιά δεν πρέπει να παραλείψετε αρχικά μια βόλτα μέσα στο Φαράγγι του Ξηριά Κρύας. Ακόμη, αξίζει να δείτε τις αρχαίες πηγές της Λήθης και της Μνημοσύνης στον ποταμό Έρκυνα, τα ερείπια του μαντείου του Τροφωνίου, το βυζαντινό κάστρο, τα εκκλησάκια του Προφήτη Ηλία και της Αγίας Ιερουσαλήμ, την μονή Λυκούρεση και τον Πύργο του Ρολογιού.

Πώς θα πάτε

 Στην Λειβαδιά και στις επιμέρους πόλεις και χωριά της, μπορεί κανείς να μεταβεί με δύο τρόπους. Αρχικά μπορεί να προσεγγίσει την περιοχή οδικώς, με δικό του μεταφορικό μέσο μέσω της Εγνατίας οδού. Ακόμη, μπορεί να ανεβεί σε κάποιο από τα λεωφορεία ΚΤΕΛ που πραγματοποιούν συνεχή δρομολόγια!

Τι να φάτε

 Η Βοιωτία είναι μια από τις πιο εύφορες περιοχές της Ελλάδας κάτι που συνεπάγεται με πληθώρα φρέσκων προϊόντων. Μπορεί η Λειβαδιά να είναι ταυτισμένη με τις παραδοσιακές σούβλες και τα ψητά, όμως έχει να προσφέρει και άλλους γαστρονομικούς θησαυρούς. Κάποια από τα πιο παραδοσιακά πιάτα της Βοιωτίας είναι η γίδα βραστή, το αρνάκι φρικασέ, η φασολάδα και ο ξινός τραχανάς. Το πιο φημισμένο προϊόν της περιφερειακής ενότητας, και πιο συγκεκριμένα της Αράχοβας είναι φυσικά η φορμαέλα (Π.Ο.Π.), η οποία είναι σκληρό κατσικίσιο τυρί κυλινδρικού οχήματος. Ακόμη, στην Βοιωτία θα βρείτε πεντανόστιμα γλυκά (καρυδόπιτα, ρυζόγαλο, γαλακτομπούρεκο, τηγανίτες, κοκοτάκια (αραχωβίτικες δίπλες), μυγδαλάτα και καρυδάτα (μικρά γλυκάκια ψημένα στο φούρνο και τυλιγμένα σε λευκή ζάχαρη) και ποιοτικά κρασιά. Για να δοκιμάσετε πεντανόστιμες τοπικές γεύσεις προτείνω την Φτερόλακκα στην Αράχοβα.

Εάν το άρθρο σου φάνηκε ενδιαφέρον ή συνέβαλε στην ποιοτική πληροφόρησή σου, τότε μπορείς να κάνεις like στη σελίδα μου στο facebook: o_thessalonikios ή follow στο instagram!

Μουζακίδης Παντελής