Τι να πρωτοπεί κάποιος για τα Χανιά. Ένα αριστούργημα Ενετικής και Οθωμανικής Αρχιτεκτονικής, που η ιστορία του χάνεται στα βάθη των αιώνων! Υπέροχες παραλίες, ενδιαφέροντα αξιοθέατα και η κρητική φιλοξενία στα καλύτερα της.

Λίγα λόγια για την πόλη

 Τα Χανιά είναι πόλη της βορειοδυτικής Κρήτης και πρωτεύουσα του ομώνυμου νομού. Η ονομασία της πόλης αποδίδεται στους Σαρακηνούς Άραβες, οι οποίοι κατέλαβαν την Κρήτη το 823. Στον ευρύτερο χώρο της Κυδωνίας υπήρχε η "Αλχανία κώμη" από το όνομα του θεού Ήφαιστου (Vulcanus). Το εύκολο στην προφορά αυτό όνομα διατήρησαν οι Άραβες, συγχέοντας το με το δικό τους Al Hanim (=το Χάνι). Καταλαμβάνοντας μια έκταση περίπου δεκατριών τετραγωνικών χιλιομέτρων, αποτελεί τη δεύτερη μεγαλύτερη πόλη του νησιού μετά το Ηράκλειο και την δέκατη έβδομη σε ολόκληρη την Ελλάδα! Σήμερα αριθμεί 108.642 κατοίκους μέσα στην πόλη και άλλες περίπου 43.000 στα προάστια, τα οποία έχουν ενωθεί οικιστικά με το δήμο Χανίων. Φυσικά τα Χανιά είναι παγκοσμίως γνωστά για τις κρυστάλλινες παραλίες, την πανέμορφη παλιά πόλη, τα υπέροχα αξιοθέατα και την πεντανόστιμη τοπική κουζίνα. Ελάτε να τα γνωρίσουμε.

10) Φαράγγι της Σαμαριάς

 Το Φαράγγι της Σαμαριάς είναι αδιαμφισβήτητα το διασημότερο και μακρύτερο πεζοπορικό φαράγγι της Ευρώπης, με συνολικό μήκος 18 χιλιόμετρα. Βρίσκεται στο νότιο τμήμα του νομού Χανίων με το μεγαλύτερο μέρος του να υπάγεται στον δήμο Σφακιών και έχει κηρυχθεί εθνικός δρυμός για να προστατευτεί η σπάνια χλωρίδα και πανίδα του. Αν είστε λάτρεις της πεζοπορίας τότε το συγκριμένο μέρος θα σας ενθουσιάσει. Σας περιμένουν λοιπόν περίπου 6-8 ώρες περπάτημα ανάλογα με τον ρυθμό σας, ανάμεσα σε ένα παρθένο φυσικό τοπίο, μοναδικού κάλλους, που δεν θα μπορείτε να σταματήσετε να χαζεύετε. Η είσοδος κοστίζει 5ε.

9) Ελαφονήσι

 Το Ελαφονήσι βρίσκεται στη δυτική Κρήτη, περίπου 75 χιλιόμετρα νοτιοδυτικά των Χανιών και φιγουράρει σε πολλές λίστες για τα ομορφότερα μέρη στον κόσμο. Πρόκειται για ένα μικρό νησάκι που απέχει μόλις 200 μέτρα από την ακτή και ανάμεσα τους υπάρχει μια ρηχή λιμνοθάλασσα. Μάλιστα, όταν ο καιρός είναι καλός, είναι δυνατό να το προσεγγίσει κανείς περπατώντας τα ρηχά νερά που το χωρίζουν από την ηπειρωτική Κρήτη. Ελαφονήσι σημαίνει νησί των ελαφιών, αλλά δεν θα δείτε κανένα ελάφι να περπατάει πάνω στο νησί ή στη γύρω περιοχή. Είναι ένα προστατευόμενο φυσικό καταφύγιο, χαρακτηρισμένο ως τοπίο ιδιαίτερου φυσικού κάλους και περιοχή Natura μαζί με τις απέναντι ακτές.

8) Νεώρια

 Στα Νεώρια επιδιορθώνονταν τα πλοία του ισχυρού ενετικού στόλου κατά τη διάρκεια του χειμώνα. Το νότιο συγκρότημα ολοκληρώθηκε το 1599, με την κατασκευή δεκαεπτά νεωρίων, ενώ το 1607 η κατασκευή πέντε ακόμα νεωρίων ξεκίνησε στην ανατολική πλευρά του λιμανιού, ωστόσο, μόνο δύο από αυτά ολοκληρώθηκαν. Σήμερα επτά Νεώρια από τα δεκαεπτά εξακολουθούν να επιβιώνουν. Στην αρχική τους μορφή ήταν ανοιχτά προς την πλευρά της θάλασσας, ενώ οι οροφές είναι τοξωτές, και συνδέονται με τοξωτά ανοίγματα σε πάχος ίδιο με τους τοίχους. Τέλος, στην περιοχή υπάρχει και το Μεγάλο Αρσενάλι το τελευταίο και μεγαλύτερο κτίριο στη δυτική πλευρά, η κατασκευή του ξεκίνησε το 1585 από το γενικό Επίτροπο Alvise Grimani και σήμερα αποτελεί σπίτι του Μεσογειακού Κέντρου Αρχιτεκτονικής καθώς επίσης εκδηλώσεις και εκθέσεις που φιλοξενούνται συχνά εκεί.

7) Φαλάσαρνα- Μπάλος

 Η μοναδική παραλία της Φαλάσαρνας βρίσκεται 59 χλμ δυτικά των Χανίων και αποτελεί μια από τις διασημότερες παραλίες της Ελλάδας. Από πολλούς θεωρείται η καλύτερη παραλία της Κρήτης και μια από τις 10 καλύτερες της Ευρώπης, έχοντας μάλιστα πάρει αρκετά βραβεία! Εκτείνεται σε μια πολύ μεγάλη έκταση και αποτελείται ουσιαστικά από 5 συνεχόμενες παραλίες, με ομορφότερη φυσικά την Παχιά Άμμο. Πέραν όμως από το ειδυλλιακό τοπίο, με τα κρυστάλλινα νερά και την ανοιχτόχρωμη άμμο, στην περιοχή υπάρχουν κάποια ερείπια της Ελληνορωμαϊκής πόλης της Φαλάσαρνας. Αν ερχόσασταν στα Φαλάσαρνα περίπου 2.000 χρόνια πριν θα αντικρίζατε ένα ξακουστό λιμάνι και μία πλούσια πόλη με εντυπωσιακούς ναούς και επιβλητικά τείχη! Τέλος, όλη η γύρω περιοχή έχει ενταχθεί στα σχέδια Natura 2000, λόγω της ποικιλίας χλωρίδας και πανίδας, αλλά και λόγω του ιδιαίτερου φυσικού κάλλους.

 Η έταιρη διάσημη παραλία του νομού Χανίων ονομάζεται Μπάλος και απέχει 56 χιλιόμετρα από την πόλη. Πρόκειται για την πλέον πολυφωτογραφημένη παραλία της Κρήτης, όντας πρωταγωνίστρια σε εκατοντάδες καρτ ποστάλ και εξώφυλλα περιοδικών παγκοσμίως. Μία ματιά αρκεί για να αντιληφθεί κανείς ότι η λιμνοθάλασσα του Μπάλου δεν είναι απλά μία παραλία, αλλά ένα κομψοτέχνημα της φύσης που δεν γίνεται να μην αγαπήσεις! Τα καταπράσινα ρηχά νερά του, σε συνδυασμό με την ψιλόκοκκη άμμο δημιουργούν ένα μοναδικό σκηνικό. Φυσικά κατά τους καλοκαιρινούς μήνες επικρατεί το αδιαχώρητο, οπότε θα πρότεινα να την επισκεφθείτε πολύ νωρίς το πρωί ή αργά το απόγευμα αν θέλετε να την απολάυσετε!

6) Μουσεία

 Στα Χανιά υπάρχουν πολλά ενδιαφέροντα μουσεία και χώροι τέχνης, που θα κεντρίσουν την προσοχή σας. Κατά την γνώμη μου, αξίζει να ξεκινήσετε από το Αρχαιολογικό Μουσείο, το οποίο βρίσκεται στο κέντρο της παλιάς πόλης και φιλοξενεί την αρχαιολογική συλλογή του νομού Χανίων. Ευρήματα όπως κεραμικά σκεύη, λιθογλυφία, σφραγιδογλυφία, κοσμήματα, νομίσματα κ.α., σχηματίζουν με εύληπτο τρόπο την εικόνα που μπορεί να αποκομίσει κάποιος για την ιστορία της δυτικής Κρήτης!

 Ακόμη, μη παραλείψετε μια επίσκεψη στο Ναυτικό Μουσείο Κρήτης, το οποίο περιλαμβάνει πίνακες ζωγραφικής, ιστορικές φωτογραφίες, μακέτες πλοίων, διάφορα ναυτικά όργανα και συσκευές κ.ά., καθώς επίσης την Δημοτική Πινακοθήκη, με την πλούσια συλλογή πινάκων της.

 Τέλος, άλλα ενδιαφέροντα μουσεία της πόλης είναι το Λαογραφικό Μουσείο και η Βυζαντινή- Μεταβυζαντινή Συλλογή Χανιών.

5) Χαλέπα-Ταμπακαριά

 Η συνοικία Χαλέπα είναι ένα ήσυχο, όμορφο και ιστορικό προάστιο των Χανίων, το οποίο κατά τη διάρκεια της ακμής του στο παρελθόν, ήταν το πιο εκλεκτικό μέρος όχι μόνο της πόλης, αλλά και ολόκληρης της Κρήτης. Εκεί ζούσαν οι πλουσιότεροι άνθρωποι της περιοχής, κυρίως έμποροι και για πολλές δεκαετίες ήταν περισσότερο μια “μικρή πόλη μέσα στην πόλη” παρά μια απλή συνοικία. Με αξιοθέατα όπως το σπίτι του Ελευθέριου Βενιζέλου, την εκκλησία της Αγίας Μαγδαληνής, και τα Ταμπακαριά, αυτή η ξεχωριστή συνοικία σας προσφέρει σήμερα τη δυνατότητα να έρθετε σε επαφή με την καθημερινή ζωή στα Χανιά, όπως αυτή ήταν περισσότερο από έναν αιώνα πριν.

 Τα Ταμπακαριά είναι ένα πολύ ξεχωριστό κομμάτι αυτής της συνοικίας. Σε αντίθεση με την αριστοκρατική ατμόσφαιρα της Χαλέπας, αποτελούσε για δύο περίπου αιώνες τον τόπο όπου βρίσκονταν όλα τα βυρσοδεψεία της πόλης των Χανίων. Η επιλογή της τοποθεσίας ήταν ιδανική γιατί απείχε μόνο λίγα λεπτά από την πόλη των Χανίων και ήταν δίπλα στη θάλασσα, αφού το θαλασσινό νερό ήταν απαραίτητο για την επεξεργασία των δερμάτων. Ελάχιστα βυρσοδεψία λειτουργούν ακόμα όπως παλιά, όμως μια επίσκεψη στην περιοχή αξίζει για να θαυμάσετε το μοναδικό αρχιτεκτονικό σύνολο που σχηματίζουν τα συγκεκριμένα εγκαταλελειμμένα πλέον κτήρια.

4) Τάφοι Βενιζέλων – Ναός Προφήτη Ηλία

 Οι τάφοι των Βενιζέλων βρίσκονται λίγα χιλιόμετρα έξω από την ανατολική πλευρά της πόλης, στο δρόμο για το αεροδρόμιο. Πρόκειται για τους τάφους του χαρισματικού Έλληνα πολιτικού και επτά φορές πρωθυπουργού της Ελλάδας Ελευθέριου Βενιζέλου και του γιού του Σοφοκλή Βενιζέλου, που διατέλεσε για μικρά διαστήματα πρωθυπουργός της Ελλάδας στα μέσα του 20ού αιώνα. Το πάρκο όπου βρίσκονται οι τάφοι είναι ειδυλλιακό με πευκόδασος και πανοραμική θέα προς την πόλη των Χανίων, κάτι που το κατατάσσει σε ένα από τα κυριότερα αξιοθέατα της πόλης.

 Στην ίδια τοποθεσία θα συναντήσετε και τον ιστορικό ναό του Προφήτη Ηλία! Αρχικά την περίοδο της Ενετοκρατίας κατασκευάστηκε ο ναΐσκος του Προφήτη Ελισαίου, ενώ στα μέσα του 16ου αιώνα ανεγέρθη και ο δεύτερος, ο Ναός Προφήτη Ηλία, και στο αρχικό βόρειο τοίχο τοξωτό δημιουργήθηκε άνοιγμα επικοινωνίας ανάμεσα στις δύο εκκλησίες. Η εκκλησία καταστράφηκε κατά τον βομβαρδισμό του λόφου το 1897 από τις Μεγάλες Δυνάμεις, όμως αποκαταστάθηκε με δαπάνη του τσάρου της Ρωσίας, ο οποίος θεώρησε ότι η έκρηξη ενός κανονιού πάνω στη ρωσική ναυαρχίδα ήταν η τιμωρία του Προφήτη Ηλία για την καταστροφή του ναού του. Αργότερα ανακαινίσθηκε με αποτέλεσμα να αλλοιωθεί η αρχική του μορφή.

3) Δημοτική αγορά - Εκκλησία των Τριών Μαρτύρων

 Η Δημοτική Αγορά θεωρείται ένα από τα σημαντικότερα νεότερα μνημεία της πόλης των Χανίων και είναι χαρακτηρισμένο ως διατηρητέο κτίριο. Αυτό το αρχιτεκτονικό στολίδι χτίστηκε το 1913 πάνω στο ενετικό φρούριο Piatta Forma, στη μέση των τειχών της τότε πόλης και καταλαμβάνει έναν χώρο 4.000 τ.μ.! Στην ουσία επρόκειτο για μια σοβαρή παρέμβαση εκσυγχρονισμού και ενοποίησης της παλιάς με την νέα πόλη, ενώ τα εγκαίνια αυτού του σπουδαίου έργου είχαν γίνει από τον τότε Πρωθυπουργό της Ελλάδας Ελ. Βενιζέλο! Έκτοτε, εκτός από μια μικρή περίοδο κατά την διάρκεια της Κατοχής που χρησιμοποιήθηκε από τους Γερμανούς ως στρατόπεδο συγκέντρωσης, λειτουργεί αδιάλειπτα σαν αγορά τροφίμων!

 Πολύ κοντά στην Δημοτική αγορά, θα βρείτε τον Καθεδρικό Ναό των Χανίων, γνωστό ως ναό των Τριών Μαρτύρων. Θεωρείται ένας από τους κύριους ναούς του νησιού της Κρήτης και η ιστορία του ξεκινάει από τον 14ο αιώνα. Αρκετά αργότερα στα χρόνια της Τουρκοκρατίας, το 1645, ο ναός μετατράπηκε σε σαπωνοποιείο, χωρίς όμως να αλλάξει η διαρρύθμισή του. Όταν η επιχείρηση του σαπωνοποιείου ναυάγησε, ο τότε ιδιοκτήτης Μουσταφά, παραχώρησε τον χώρο στη Χριστιανική Κοινότητα που τον ζήτησε για να ανεγείρει εκ νέου τον ναό. Η κατασκευή του ναού ολοκληρώθηκε το 1860 στη μορφή της τρίκλιτης βασιλικής σε νεοκλασικό στυλ, με ένα ψηλό καμπαναριό στη βόρειο-δυτική πλευρά του ναού. Κατά το σχεδιασμό της πρόσοψης χρησιμοποιήθηκαν γλυπτά, γείσα και τοξωτά ανοίγματα, ενώ το εσωτερικό της εκκλησίας είναι διακοσμημένο με έργα γνωστών Ελλήνων καλλιτεχνών. Τέλος, στην πλατεία του καθεδρικού ναού υπάρχει ένα μνημείο αφιερωμένο στον Οικουμενικό Πατριάρχη Αθηναγόρα.

2) Ενετικό Λιμάνι

 Το Ενετικό Λιμάνι των Χανίων με τον Αιγυπτιακό Φάρο είναι το μεγαλύτερο από τα άλλα δύο λιμάνια της ίδιας εποχής, του Ηρακλείου και του Ρεθύμνου. Μια βόλτα σε αυτό αποτελεί μια από τις ωραιότερες εμπειρίες στα Χανιά, καθώς ολόκληρη η περιοχή αποτελεί ένα ζωντανό Βενετσιάνικο μνημείο. Εκεί θα βρείτε μικρομάγαζα για να αγοράσετε τα αναμνηστικά σας, καφετέριες και πολλά ταβερνάκια για να απολαύσετε τις νύχτες σας σε ένα ειδυλλιακό περιβάλλον.

1) Παλιά Πόλη

 Στην κορυφή της λίστας συναντάμε την παλιά πόλη των Χανίων, η οποία βρίσκεται δίπλα στο λιμάνι της πόλης και μέσα στα Ενετικά Τείχη. Παρόλο που βομβαρδίστηκε και κάηκε αρκετές φορές στη μακρόχρονη ιστορία της, θεωρείται μια από τις ομορφότερες και πιο καλοδιατηρημένες πόλεις της Μεσογείου! Με τα γραφικά, στενά σοκάκια και τους διαφορετικούς αρχιτεκτονικούς ρυθμούς, τον Ενετικό, τον Οθωμανικό και τον Εβραϊκό, όλων όσων δηλαδή πέρασαν από το νησί, η Παλιά Πόλη των Χανίων είναι ένας τόπος εντυπωσιακών αντιθέσεων, αλλά και εξαιρετικής αρμονίας που περιμένει να τον ανακαλύψετε.

Πώς θα πάτε

 Ο πιο εύκολος και οικονομικός τρόπος για να μεταβεί κάποιος στην Κρήτη και τα Χανιά είναι αεροπορικώς. Η Θεσσαλονίκη συνδέεται με τα Χανιά και το Διεθνές Αεροδρόμιο Ιωάννης Δασκαλογιάννης μέσω της Ryanair, όπου με σωστό προγραμματισμό μπορεί να βρει κάποιος εισιτήρια που ξεκινούν από 24€ μετ’ επιστροφής! Από εκεί και πέρα μπορείτε να προσεγγίσετε την πόλη και με πλοίο από το λιμάνι του Πειραιά με απευθείας δρομολόγιο είτε κάνοντας στάση στο Ηράκλειο.

Τι να φάτε

 Η κρητική διατροφή, σημαντικό κομμάτι της κουλτούρας του νησιού, στηρίζεται σε τοπικές, αγνές και απλές πρώτες ύλες όπως το παρθένο ελαιόλαδο, τα λαχανικά, τα όσπρια, τα άγρια χόρτα αλλά και κρέατα, ψάρια και θαλασσινά. Κάποια από τα παραδοσιακά πιάτα που αξίζει να δοκιμάσετε είναι καλιτσούνια με σπανάκι, μάραθο ή αγριόχορτα, σφακιανές πίτες, κρεατότουρτα, χοχλιούς (σαλιγκάρια) μαγειρεμένους σε διάφορες συνταγές, χανιώτικο μπουρέκι, γαμοπίλαφο, μακαρόνια με ανθότυρο και βραστό ή οφτό (ψητό) κατσίκι, απάκι ή σύγκλινο (καπνιστό χοιρινό), χωριάτικα λουκάνικα αλλά και φρέσκα ψάρια και θαλασσινά. Θα τα συνοδεύσετε με άγρια χόρτα, ντάκο (κρητικό παξιμάδι με ντομάτα, ρίγανη, φέτα κι ελαιόλαδο) και γαλακτοκομικά προϊόντα όπως κρητική γραβιέρα, μυζήθρα και στάκα (κρέμα από φρέσκο γάλα). Θα γλυκαθείτε οπωσδήποτε με ξεροτήγανα, που είναι και το παραδοσιακό γλυκό για τους γάμους. Και φυσικά θα τσουγκρίσετε τα ποτήρια σας με τσικουδιά, το ποτό-σύμβολο των Κρητικών. Θα βρείτε επίσης τοπικά κρασιά, τοπικές μπίρες και αναψυκτικά.

Εάν το άρθρο σου φάνηκε ενδιαφέρον ή συνέβαλε στην ποιοτική πληροφόρησή σου, τότε μπορείς να κάνεις like στη σελίδα μου στο facebook: o_thessalonikios ή follow στο instagram!

Μουζακίδης Παντελής