Η βασίλισσα του κάμπου ή πρωτεύουσα του καφέ είναι μια από τις μεγαλύτερες πόλεις της Ελλάδας, αλλά κάπως παρεξηγημένη. Παρόλα αυτά συνδυάζει αρμονικά τα ενδιαφέροντα αξιοθέατα, τα υπέροχα φυσικά τοπία και την έντονη καθημερινή ζωή!

Λίγα λόγια για τη πόλη

 Η Λάρισα είναι η πρωτεύουσα του γεωγραφικού διαμερίσματος της Θεσσαλίας και της Περιφερειακής Ενότητας Λάρισας. Το όνομα της πόλης είναι προελληνικό και ήταν ιδιαίτερα διαδεδομένο στον ελλαδικό χώρο. Σήμαινε ισχυρά οχυρωμένος λόφος ή ακρόπολη, ενώ το ίδιο όνομα είχε και η ακρόπολη του Άργους! Επίσης σύμφωνα με τη μυθολογία η πόλη της Λάρισας χτίστηκε στην πελασγική περίοδο από τον ήρωα Λάρισo, γιο του Πελασγού. Είναι χτισμένη σε μεσόγεια θέση στις δύο όχθες του Πηνειού ποταμού και βρίσκεται στο κέντρο του ανατολικού τμήματος της θεσσαλικής πεδιάδας, το οποίο καταλαμβάνει σχεδόν εξ ολοκλήρου ο Νομός Λάρισας! Σήμερα αριθμεί 148.562 κατοίκους μέσα στη πόλη και 164.381 στην ευρύτερη μητροπολιτική περιοχή, όντας η έκτη μεγαλύτερη πόλη της χώρας. Ελάτε να την γνωρίσουμε.

10) Φαράγγι Καλυψούς

 Το Φαράγγι της Καλυψούς βρίσκεται πάνω απ’ την περιοχή του Κόκκινου Νερού, λίγο έξω από το χωριό Καρίτσα, στις ανατολικές πλαγιές του Κίσαβου. Το όνομα του προέρχεται φυσικά από την Νύμφη Καλυψώ και αποτελεί ένα από τα ομορφότερα τοπία της χώρας μας. Η πυκνή βλάστηση και τα τρεχούμενα νερά, που σχηματίζουν πανέμορφους καταρράκτες δημιουργούν ένα ειδυλλιακό σκηνικό που θυμίζει τροπικά μέρη, όπως ο Αμαζόνιος! Μάλιστα, ο μεγαλύτερος από τους καταρράκτες του φαραγγιού φτάνει τα 70 μέτρα ύψος! Η διάσχιση του φαραγγιού θεωρείται σχετικά εύκολη, για αυτό και τα τελευταία χρόνια οργανώνονται από έμπειρους συνοδούς, διαδρομές οι οποίες περιλαμβάνουν συνδυασμό καταρρίχησης, κατάβασης κάθετων τμημάτων βράχου και καταρρακτών με χρήση αναρριχητικού εξοπλισμού (rapel) και κολύμβησης σε πεντακάθαρες φυσικές λίμνες! Οι δραστηριότητες συνήθως διαρκούν από Μάη μέχρι Οκτώβρη.

9) Αβερώφειος Γεωργική Σχολή

 Στην ένατη θέση έχω τοποθετήσει ένα πολύ σημαντικό κτιριακό συγκρότημα για την πόλη της Λάρισας και γενικότερα της Ελλάδας. Αναφέρομαι φυσικά στην Αβερώφειο Γεωργική Σχολή, η οποία βρίσκεται λίγο έξω από το κέντρο της πόλης. Στα τέλη του 19ου με αρχές του 20ου αιώνα, η Ελλάδα ήταν μια φτωχή χώρα που είχε πρόβλημα στο να «ταΐσει» τους πολίτες της. Η καλλιέργεια της γης γινόταν με πρωτόγονα μέσα και τα προϊόντα της κτηνοτροφίας δεν επαρκούσαν για να θρέψουν τον πληθυσμό. Έτσι ήταν προφανές ότι οι άνθρωποι της υπαίθρου έπρεπε να εκπαιδευτούν πάνω στις νέες καλλιέργειες και τις σύγχρονες τακτικές, με το πρώτο αποφασιστικό βήμα να γίνεται το 1901 με την ίδρυση της Αβερώφειου Γεωργικής Σχολής, έπειτα από χορηγία του Γεώργιου Αβέρωφ. Φυσικά η πόλη της Λάρισας δεν επιλέχθηκε τυχαία, ενώ η μακροχρόνια λειτουργία της αποτέλεσε ορόσημο στην ιστορία της επαγγελματικής γεωργικής εκπαίδευσης. Η σχολή λειτούργησε με αυτό το καθεστώς μέχρι το 1944, ενώ το 1993 με απόφαση του Υπουργείου Πολιτισμού χαρακτηρίσθηκε διατηρητέο μνημείο. Σήμερα η Αβερώφειος Γεωργική Σχολή έχει αναβαθμιστεί και πλέον λειτουργεί ως αγροτικό ΙΕΚ.

8) Μουσεία

 Στην Λάρισα υπάρχουν πολλά ενδιαφέροντα μουσεία και χώροι τέχνης, που θα κεντρίσουν την προσοχή σας. Κατά την γνώμη μου, αξίζει να ξεκινήσετε από το Διαχρονικό Μουσείο, το οποίο είναι κτισμένο στο λόφο "Μεζούρλο" στις νότιες παρυφές της πόλης και λειτουργεί από το 2011. Στο εσωτερικό του θα θαυμάσετε έντεκα ενότητες με αρχαιότητες από τα παλαιολιθικά μέχρι τα νεώτερα χρόνια. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει επίσης το Λαογραφικό Μουσείο, το οποίο έχει στη συλλογή του περισσότερα από 20.000 αντικείμενα που μαρτυρούν σημαντικά στοιχεία της ζωής και της προβιομηχανικής εργασίας στη Θεσσαλία. Τέλος, μη παραλείψετε μια επίσκεψη στη Δημοτική Πινακοθήκη, η οποία λειτουργεί από το 1983 και φιλοξενεί συνολικά 1160 έργα και 750 πίνακες ζωγραφικής. Αυτά δωρίσθηκαν στην πόλη από τον Γεώργιο Κατσίγρα (ιατρός και ευεργέτης της περιοχής), όπως επίσης 410 ακόμα χαρακτικά, πίνακες και γλυπτά που απέκτησε από τότε μέχρι σήμερα η Δημοτική Πινακοθήκη.

7) Μύλος του Παππά

 Μια ξεχωριστή θέση στην λίστα δικαιούται χωρίς δεύτερη σκέψη ο Μύλος του Παππά. Πρόκειται για ένα μουσείο πολιτιστικής κληρονομιάς για τη Λάρισα, το οποίο αποτελεί ζωντανό κομμάτι της ιστορίας της πόλης. Οι ιδρυτές του ήταν οι Κωνσταντίνος Παππάς, Κωνσταντίνος Σκαλιώρας και Χρήστος Δημητριάδης, οι οποίοι έθεσαν σε λειτουργία τον μύλο το 1893, την εποχή που η Λάρισα διατηρούσε ακόμα έντονα το χρώμα της τούρκικης πόλης! Σήμερα ο Μύλος φιλοξενεί πολιτιστικές δραστηριότητες. Εκεί στεγάζονται μια σχολή χορού, εργαστήρια εικαστικών τεχνών, ένα μικρό θέατρο χωρητικότητας 150 ατόμων, η φιλαρμονική του Δήμου, μια κινηματογραφική λέσχη και ένα κουκλοθέατρο. Τέλος, σήμα κατατεθέν του κτιρίου είναι η επιβλητική πρόσοψη του, που προκαλεί δέος στον επισκέπτη, ξυπνά μνήμες του παρελθόντος και συνδέει το παρόν με τις παλιότερες εποχές ανάπτυξης.

6) Μητροπολιτικός Ναός - Γενί Τζαμί Λάρισας

 O Άγιος Αχίλλειος είναι ο Μητροπολιτικός Ναός της πόλης της Λάρισας και είναι φυσικά αφιερωμένος στον πολιούχο και προστάτη της πόλης Άγιο Αχίλλειο. Βρίσκεται στον λόφο του Φρουρίου, στο ψηλότερο σημείο της πόλης και έχει θέα προς το πάρκο του Αλκαζάρ και τον Πηνειό ποταμό, που διασχίζει την πόλη. Αποτελεί το σημαντικότερο προσκύνημα στην Λάρισα, καθώς στον ναό βρίσκονται τα λείψανα του Αγίου Αχίλλειου, ενώ η μνήμη του γιορτάζεται με τη μεγαλύτερη επισημότητα κάθε χρόνο στις 15 Μαΐου! Ο ναός που βλέπουμε σήμερα είναι σχετικά νέος, αφού κτίσθηκε μόλις το 1941 σε αντικατάσταση ενός παλαιότερου που είχε καταστραφεί!

 Το Γενί Τζαμί (Yeni Camii‎‎) ή νέο Τζαμί βρίσκεται στην πλατεία Μπλάνα και είναι ένα κτίριο το οποίο αξίζει τη προσοχής σας. Η ακριβής ημερομηνία ανέγερσής του, καθώς και ο ιδρυτής του, είναι άγνωστα, ωστόσο η νεοκλασική διακόσμηση τόσο του εξωτερικού όσο και του εσωτερικού αποτελούν ένδειξη ότι αυτό έγινε κατά την διάρκεια του ύστερου 19ου αιώνα. Ήταν το τελευταίο τζαμί που ανεγέρθηκε στην πόλη κατά την διάρκεια της οθωμανικής περιόδου, εξ ου και η ονομασία του. Μέχρι πριν λίγα χρόνια, εκεί λειτουργούσε το αρχαιολογικό μουσείο της πόλης, ωσότου τα ευρήματα μεταφερθούν στο Διαχρονικό Μουσείο.

5) Ιστορικό Κέντρο

 Η Λάρισα είναι μια πόλη γεμάτη καλαίσθητους πεζόδρομους και πλατείες, που σφύζουν από ζωή όλες τις ώρες της ημέρας. Οι πιο σημαντικοί πεζόδρομοι της πόλης είναι οι Κούμα, Ασκληπιού, Βενιζέλου, Μεγάλου Αλεξάνδρου, Ερμού και Παπακυριαζή, ενώ όσον αναφορά τις πλατείες η Κεντρική Πλατειά (Δημάρχου Σάπκα), η Πλατειά Ταχυδρομείου και η Πλατεία Μπλάνα. Εκεί θα βρείτε κυριολεκτικά τα πάντα, από εμπορικά καταστήματα μέχρι μεζεδοπωλεία και χώρους διασκέδασης. Ακόμη, δεν είναι τυχαίο πως η Λάρισα έχει το προσωνύμιο «η πόλη του καφέ». Στο κέντρο της πόλης θα βρείτε δεκάδες καφετέριες για όλα τα γούστα, τόσο από γνωστές αλυσίδες όπως και από συνοικιακά μαγαζιά. Το οξύμωρο είναι ότι όλες είναι γεμάτες κάθε μέρα! Τέλος, αν είστε λάτρεις του ποδηλάτου, μην παραλείψετε να νοικιάσετε κάποιο, για να απολαύσετε βόλτες στους πάμπολλους ποδηλατοδρόμους της πόλης.

4) Πάρκο Αλκαζάρ

 Το Πάρκο Αλκαζάρ, «κάστρο», όπως είναι η μετάφραση της λέξης από τα Αραβικά, βρίσκεται στις όχθες του Πηνειού ποταμού, κάτω από τον λόφο του Κάστρου. Πρόκειται για το μεγαλύτερο και σημαντικότερο πάρκο της πόλης, αφού αποτελεί τον κύριο πνεύμονα πρασίνου της Λάρισας. Με ιστορία μεγαλύτερη των 100 ετών, ο μικρός αυτός παράδεισος προσελκύει καθημερινά πλήθη επισκεπτών αφού αποτελεί χώρο περιπάτου και αναψυχής και ιδανικό μέρος για χαλάρωση και ηρεμία. Μεγάλοι πεζόδρομοι διακοσμημένοι με σιντριβάνια, ποδηλατοδρόμοι, λιμνούλες, παιδικές χαρές καθώς και ένα αναψυκτήριο συνθέτουν την εικόνα του πάρκου. Εκεί βρίσκεται και ένα υπαίθριο θέατρο 2.500 θέσεων, το γνωστό "Κηποθέατρο", στο οποίο λαμβάνουν χώρα πολλές θεατρικές παραστάσεις την άνοιξη και το καλοκαίρι. Στο πάρκο φιλοξενείται και το Μνημείο της Εθνικής Αντίστασης, έργο του διάσημου γλύπτη Φιλόλαου Τλούπα, ο οποίος γεννήθηκε στη Λάρισα. Τέλος, το κατάφυτο πάρκο πλαισιώνεται εξωτερικά από τον Πηνειό ποταμό, τον Ιερό Ναό του Αγίου Χαραλάμπους και το Μνημείο του Ιπποκράτους στα δυτικά καθώς και από το θρυλικό γήπεδο Αλκαζάρ, έδρα της τοπικής ομάδας.

3) Φρούριο

 Για πολλούς η περιοχή προς τον λόφο του φρουρίου είναι μια από τις πιο όμορφες στην πόλη της Λάρισας! Εκεί θα δείτε μια σειρά μνημείων από διάφορες εποχές, που στιγμάτισαν την πόλη. Βυζαντινούς ναούς, οθωμανικά μνημεία όπως το Μπεζεστένι, που αποτελούσε τη σκεπαστή αγορά από τον 16ο αιώνα, τα λουτρά της πλατείας Λαμπρούλη και την Παλαιοχριστιανική Βασιλική του Άγιου Αχίλλειου. Στην «Ακρόπολη» της Λάρισας, βρίσκεται το λεγόμενο φρούριο, με μεγάλες πλατείες να το περιβάλλουν και ένα μοντέρνο καφέ με τεράστια αυλή κάτω από τα δέντρα. Βρισκόμενοι εκεί λοιπόν, μην παραλείψετε να περάσετε από την πίσω πλευρά για να απολαύσετε την πανοραμική θέα προς τον Πηνειό και το γνωστό γλυπτό, το αλογάκι της Λάρισας. Τέλος, στο δίκτυο πεζοδρόμων που ανηφορίζουν προς το φρούριο βρίσκονται και τα πιο παραδοσιακά ταβερνάκια της πόλης.

2) Αρχαία Θέατρα Λάρισας

 Σήμα κατατεθέν της πόλης είναι τα αρχαία της θέατρα, που βρίσκονται στο ιστορικό της κέντρο και είναι από τα λίγα κτιριακά λείψανα που έχουν διασωθεί έως και σήμερα. Το Α’ αρχαίο θέατρο ήταν αφιερωμένο στο θεό Διόνυσο και σύμφωνα με τους αρχαιολόγους δεν είχε τίποτα να ζηλέψει σε σπουδαιότητα, χωρητικότητα και ποιότητα από το Αρχαίο Θέατρο της Επιδαύρου! Τα τελευταία χρόνια έχει φτάσει στο τελικό στάδιο της αναστήλωσης του, για να υποδεχτεί τις πρώτες παραστάσεις ξανά μετά από χιλιάδες χρόνια.

 Σε κοντινή απόσταση και κοντά στο ποτάμι βρίσκεται επίσης και το Β’ αρχαίο θέατρο, που κατασκευάσθηκε και χρησιμοποιήθηκε κατά τη Ρωμαϊκή περίοδο και έχει προσανατολισμό προς την αρχαία αγορά. Μάλιστα, σύμφωνα με ανακαλύψεις σε αυτό το μέρος βρισκόταν το ιερό της θεάς Δήμητρας. Σήμερα διασώζεται μόνο η πρώτη και η δεύτερη σειρά μαρμάρων.

1) Πηνειός

 Ο Πηνειός ποταμός επίσης γνωστός και ως Σαλαβριάς, αποτέλεσε αναπόσπαστο κομμάτι της πόλης από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα. Οι πηγές του βρίσκονται στην Πίνδο και έχει μήκος 216 χιλιόμετρα! Δεχόμενος όλα τα νερά από τους συγκλίνοντες ακτινοειδώς παραπόταμους της Δυτικής Θεσσαλίας, φθάνει στον Θεσσαλικό κάμπο, όπου διασχίζοντας το πέρασμα της περίφημης Κοιλάδας των Τεμπών, μεταξύ Ολύμπου και Όσσας, εκβάλλει στο Αιγαίο Πέλαγος δημιουργώντας το Δέλτα του κοντά στην περιοχή Στόμιο. Οι ντόπιοι καθόλη την διάρκεια του χρόνου επιλέγουν την όχθη του Πηνειού για τον περίπατο και την άθληση τους, ενώ σε κοντινή απόσταση βρίσκεται και το πάρκο Αλκαζάρ στο οποίο αναφέρθηκα παραπάνω! Κάθε χρόνο, στα τέλη Ιουνίου, η ζωή της πόλης μεταφέρεται στο «λιμανάκι» που διαμορφώθηκε στην κοίτη του Πηνειού, κάτω από τον Άγιο Αχίλλειο. Συναυλίες, θέατρο δρόμου, θεατρικό παιχνίδι, εικαστικές εκθέσεις, αγορά τοπικών προϊόντων, αθλητικές δράσεις και φυσικά βόλτες στις όχθες του ποταμού και στα γεφυράκια των Νυμφών συγκαταλέγονται στις εμπειρίες του Φεστιβάλ Πηνειού, που πρωτοξεκίνησε πριν 18 χρόνια με στόχο να ξαναφέρει τους Λαρισαίους κοντά στο ποτάμι τους.

Πώς θα πάτε

 Στην Λάρισα μπορεί κανείς να μεταβεί με αρκετούς τρόπους. Αρχικά μπορεί να προσεγγίσει την πόλη οδικώς, είτε με δικό του μεταφορικό μέσο μέσω της Εγνατίας οδού είτε με κάποιο λεωφορείο. Ακόμη, μπορεί να χρησιμοποιήσει κάποιο τρένο, αφού βρίσκεται στη μέση του δρομολογίου Αθήνας-Θεσσαλονίκης!

Τί να φάτε

 Η κουζίνα της Λάρισας και γενικότερα της Θεσσαλίας περιλαμβάνει προϊόντα και γεύσεις από το πολιτισμικό χαρακτήρα της πόλης. Κύρια χαρακτηριστικά της περιοχής είναι τα φρέσκα λαχανικά, οι ρίζες, τα όσπρια, τα ζυμαρικά, τα γαλακτοκομικά και τα κρέατα! Κάποια από τα πιο διάσημα προϊόντα που θα δοκιμάσετε εκεί είναι το περίφημο αμύγδαλο της Λάρισας, ο ιδιαίτερος χαλβάς Φαρσάλων, τα ΠΟΠ μήλα Ζαγορίν και το παραδοσιακό τσίπουρο Τυρνάβου! Για παραδοσιακές γεύσεις προτείνω το Ουζερί Ματύλλη, για πιο γκουρμέ καταστάσεις την Ακαμάτρα και για brunch το Las Ramblas!

Εάν το άρθρο σου φάνηκε ενδιαφέρον ή συνέβαλε στην ποιοτική πληροφόρησή σου, τότε μπορείς να κάνεις like στη σελίδα μου στο facebook: o_thessalonikios ή follow στο instagram!

Μουζακίδης Παντελής