Το Τολό για τους Αθηναίους και τους Βορειοπελλοπονήσιους είναι κάτι σαν την Χαλκιδική για εμάς τους Θεσσαλονικείς. Ένα καλοκαιρινό θέρετρο με εκπληκτικές παραλίες, καλό φαγητό, φιλόξενους κατοίκους και οικονομικές τιμές, μια ανάσα από την πόλη. Ομολογώ ότι μέχρι πρότινος αγνοούσα την ύπαρξη του, αλλά μετά την επίσκεψη μου σε αυτό το ειδυλλιακό μέρος, δηλώνω ερωτευμένος με το Τολό.
Λίγα λόγια για το χωριό
Το Τολό είναι ένα γραφικό χωριουδάκι χτισμένο κατά μήκος μιας μεγάλης παραλίας στις ακτές του Αργολικού κόλπου, μόλις 8 χιλιόμετρα από το Ναύπλιο. Ο οικισμός του Τολού δημιουργήθηκε μετά την ελληνική επανάσταση, όταν ο Καποδίστριας δώρισε τη περιοχή σε κρητικούς πρόσφυγες, οι οποίοι περιπλανιόντουσαν για χρόνια στη Πελοπόννησο. Αρχικά ονομάστηκε Μινώα από το όνομα του μυθικού βασιλιά της Κρήτης Μίνωα, όμως η συγκεκριμένη ονομασία δε διατηρήθηκε για πολύ. Στο δεύτερο μισό του 20ου αιώνα το Τολό είχε ραγδαία ανάπτυξη, βασιζόμενο κυρίως στον τομέα του τουρισμού, φτάνοντας σήμερα να θεωρείται ένας από τους πιο δημοφιλείς καλοκαιρινούς προορισμούς της χώρας. Παρακάτω επέλεξα για εσάς, όσα θεωρώ ότι πρέπει να δει κάποιος που επισκέπτεται τη πόλη για πρώτη φορά.
10) Ιερός Ναός Αγίου Κωνσταντίνου και Ελένης
Ο Ιερός Ναός των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης είναι ο κεντρικότερος και μεγαλύτερος ναός στο Τολό. Βρίσκεται στο βόρειο κομμάτι του χωριού, με την ανέγερση του να γίνεται το 1963, όμως τα εγκαίνια πραγματοποιήθηκαν μόλις τον Μάρτιο του 2014! Πρόκειται για έναν ναό με ρυθμό Βασιλικής μετά τρούλου, ενώ είναι διακοσμημένος με μοναδικής ομορφιάς αγιογραφίες και εικόνες από την Κρήτη, που αποτελούν κειμήλια των ντόπιων. Η πιο εντυπωσιακή από τις εικόνες είναι αυτή της Παναγίας της Μυρτιδιώτισσας. Μια θαυματουργή εικόνα της Παναγίας που πάνω της διακρίνεται το σημάδι από την εκτόξευση μιας οβίδας!
9) Εκκλησία της Αγίας Κυριακής
Μπαίνοντας στο Τολό θα αντικρύσετε ψηλά στον λόφο ένα ακόμη πολύ όμορφο εκκλησάκι, αυτό της Αγίας Κυριακής. Πρόκειται για ένα κυανόλευκο ξωκλήσι που η αρχιτεκτονική του ταιριάζει απόλυτα στο περιβάλλον, με ιδιαίτερο του χαρακτηριστικό την έλλειψη τέμπλου. Αυτό και μόνο το κάνει να ξεχωρίζει από τις υπόλοιπες εκκλησίες της περιοχής, ενώ μάλιστα η θέα προς τον κόλπο του χωριού από εκεί είναι μαγική.
8) Ενετικές οχυρώσεις Βιβάρι
Στα νοτιανατολικά του Δρεπάνου εκτείνεται μια χερσόνησος που ονομάζεται «Νησί». Στο βόρειο κομμάτι αυτής της χερσονήσου σχηματίζεται μια λιμνοθάλασσα, η οποία κατά τη περίοδο της Β’ Ενετοκρατίας (1687-1715) χρησιμοποιούνταν ως λιμάνι, μάλιστα είναι ορατά τα θεμέλια μιας ημικυκλικής αψίδας της μεγαλύτερης εκκλησίας που χρονολογείται στον Μεσαίωνα! Η στρατηγική θέση αυτού του σημείου, το οποίο βρίσκεται μια ανάσα από το Ναύπλιο, δεν πέρασε απαρατήρητη ούτε από τους Ενετούς. Στις αρχές του 18ου αιώνα αυτοί προχώρησαν στην κατασκευή σημαντικών υποδομών, πολλές από τις οποίες διασώζονται μέχρι σήμερα.
7) Μονή Μεταμόρφωσης Σωτήρος
Σε μια ερημική τοποθεσία νοτιοδυτικά της Ασίνης και δίπλα σε έναν κατεστραμμένο τριώροφο πύργο, βρίσκεται η Μονή της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος. Τα περισσότερα κτίσματα της μονής, πλην του καθολικού, έχουν καταστραφεί αλλά από ότι γνωρίζουμε το συγκεκριμένο μοναστήρι ήταν ιδιαίτερα σπουδαίο την εποχή της Ενετοκρατίας, με την περίοδο ακμής του να είναι από τον 14ο έως τον 18ο αιώνα. Το ξεχωριστό με αυτόν τον ναό είναι ότι είναι κτισμένος περίπου 90 εκατοστά μέσα στο έδαφος, κάτι που σημαίνει ότι για να εισέλθετε στη μονή θα πρέπει να κατεβείτε έξι σκαλιά. Εσωτερικά θα βρείτε τοιχογραφίες από το 1570, ενώ γύρω από το καθολικό είναι εμφανή τα ερείπια των κελιών, των αλωνιών και των αποθηκών της μονής που διαλύθηκε το 1834.
6) Αγία Μονή (Άρια) Ναυπλίου
Το συγκεκριμένο μοναστήρι ιδρύθηκε το 1149 από τον Επίσκοπο Ναυπλίου Λέοντα και βρίσκεται σε ένα προάστιο του Ναυπλίου, την Άρια, περίπου 8 χιλιόμετρα από το Τολό. Το καθολικό της μονής χρονολογείται περί τα μέσα του 12ου αιώνα και από το 1875 είναι αφιερωμένο στη Zωοδόχο Πηγή. Έχει κτιστεί στον τύπο του σύνθετου τετρακιόνιου σταυροειδούς εγγεγραμμένου ναού με τρούλο και αποτελεί μαζί με άλλους ναούς της εποχής την διάσημη «Σχολή της Αργολίδας». Μάλιστα θεωρείται ένας από τους πλέον σημαντικούς ναούς της μεσοβυζαντινής περιόδου και διατηρείται σε άριστη κατάσταση. Τέλος, έξω από τον περίβολο της Mονής βρίσκεται η πηγή του μοναστηριού που φημίζεται για το νερό της. Ορισμένοι ταυτίζουν αυτή την πηγή με την αρχαία Kάναθο που αναφέρει ο περιηγητής τού 2ου αιώνα μ.X. Παυσανίας, που συνδεόταν με την λατρεία της Θεάς Ήρας.
5) Κορωνήσι
Το Κορωνήσι είναι το μικρότερο από τα τρία νησάκια στον κόλπο του Τολού και αυτό που βρίσκεται πιο κοντά στο λιμάνι του. Είναι φυσικά ακατοίκητο και μπορείτε να το προσεγγίσετε μόνο σκάφος, κανό ή θαλάσσιο ποδήλατο, που μπορείτε να νοικιάσετε από την παραλία. Σήμα κατατεθέν του νησιού είναι φυσικά το εκκλησάκι που δεσπόζει στην κορυφή του. Αυτό είναι αφιερωμένο στους Δώδεκα Αποστόλους και χρονολογείται από το 1830, όταν εγκαταστάθηκαν στην περιοχή οι πρώτοι πρόσφυγες από την Κρήτη. Τις βραδινές ώρες η εκκλησία φωτίζεται, δημιουργώντας αντανάκλαση στα γαλήνια νερά της θάλασσας.
4)Δασκαλειό
Το Δασκαλείο είναι το δεύτερο από τα νησιά που θα βρει κανείς στο Τολό. Και αυτό είναι ακατοίκητο και στη κορυφή του υπάρχει ένα μικρό, μονόχωρο καμαροσκέπαστο εκκλησάκι που χρονολογείται από την μεταβυζαντινή περίοδο και είναι αφιερωμένο στη Zωοδόχο Πηγή. Η παράδοση λέει ότι στο Δασκαλειό την περίοδο της Τουρκοκρατίας λειτούργησε ιεροδιδασκαλείο, «κρυφό σχολειό» εξού και το όνομα του νησιού. Και αυτό το νησάκι μπορείτε να το προσεγγίσετε μέσω θαλάσσης, νοικιάζοντας κάποιο όχημα από τη στεριά.
3) Ρόμβη
Η Ρόμβη είναι το μεγαλύτερο από τα τρία νησιά, με έκταση 1,6 τ.χλμ. Και το συγκεκριμένο νησί είναι ακατοίκητο, κάτι που όμως δεν ίσχυε και στο παρελθόν. Στο νησί έχουν βρεθεί αρκετά κτήρια, που βέβαια σήμερα είναι σκεπασμένα από τη πυκνή βλάστηση, ερείπια βυζαντινού ναού, οχυρώσεις και διάφορα αρχαιολογικά ευρήματα όπως μολυβδόβουλα (σφραγίδες) με ονόματα βασιλείων. Η αμμώδης ακτή στο πίσω μέρος της Ρόμβης, απέναντι από το Δασκαλείο, είναι φανταστική και προσελκύει πληθώρα κόσμου καθημερινά που θέλει να απολαύσει το μπάνιο του με σχετική ησυχία.
2) Παραλία
Η παραλία του Τολού είναι, κατά τη γνώμη μου, ένας από τους κύριους λόγους που το κάνει τόσο θελκτικό. Έχει μήκος περίπου ένα χιλιόμετρο και ξεκινάει από την οργανωμένη παραλία “Ψιλή Άμμος” τελειώνοντας στο μικρό γραφικό λιμάνι του χωριού. Πρόκειται για μια αμμώδης παραλία, σχετικά ρηχή, με καταγάλανα νερά, που συγκεντρώνει εκατοντάδες τουρίστες και ντόπιους καθημερινά τους καλοκαιρινούς μήνες. Κατά μήκος της θα βρείτε δεκάδες ταβερνάκια, καφέ και ξενοδοχεία με υπέροχη θέα στον Αργολικό κόλπο, καθώς επίσης μαγαζιά όπου μπορείτε να νοικιάσετε εξοπλισμό για να εξερευνήσετε την γύρω περιοχή και τα τρία νησάκια εν πλω.
1) Ακρόπολη Αρχαίας Ασίνης
Από την πρώτη θέση δε θα μπορούσε να λείπει φυσικά η Ακρόπολη της Αρχαίας Ασίνης. Πρόκειται για το σημαντικότερο αξιοθέατο της περιοχής και ένα από τα δημοφιλέστερα ολόκληρης της Πελοποννήσου. Βρίσκεται μεταξύ του κόλπου του Τολού και της παραλίας της Πλάκας Δρεπάνου και η παλαιότερη ονομασία του ήταν Παλιόκαστρο. Αυτός ο απόκρημνος βράχος, το Καστράκι, έχει μήκος 350 μέτρα και πλάτος 140, ενώ βρέχεται κατά το ήμισυ από τα νερά του αργολικού κόλπου ενώ στα βορειοδυτικά ενώνεται με τη στεριά με ομαλή πλαγιά. Αυτή η θέση έχει ταυτιστεί με την Ομηρική Ασίνη, στην οποία αναφέρεται ο Όμηρος στην Ιλιάδα. Ύστερα από ανασκαφές που πραγματοποιήθηκαν το 1920, ανακαλύφθηκαν πυκνά στρώματα κατοίκησης διαφορετικών περιόδων, η λεγόμενη «Κάτω πόλη». Η συγκεκριμένη χερσόνησος κατοικείται από 3η χιλιετία π.Χ., ενώ η στρατηγική της θέση φαίνεται και από το γεγονός ότι επιλέχθηκε από τους Ιταλούς κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Δυστυχώς, η κατασκευή των οχυρωμάτων των ιταλικών στρατευμάτων, προκάλεσε την καταστροφή των αρχαίων καταλοίπων! Σήμερα μπορεί κανείς να εισέλθει στον αρχαιολογικό χώρο με μόλις 3ε θα έχει τη δυνατότητα να ανατρέξει στη μακραίωνη ιστορία της περιοχής, από το απώτατο παρελθόν έως τα νεώτερα χρόνια. Τέλος, από την κορυφή του λόφου της Μπουμπουλίνας θα έχετε υπέροχη πανοραμική θέα όλης της πόλης, ενώ είναι το καλύτερο σημείο για να δείτε το ηλιοβασίλεμα.
Πού να μείνετε
Ας μη κρυβόμαστε πίσω από το δάχτυλο μας, το Τολό είναι ένας άκρως καλοκαιρινός προορισμός, κάτι που συνεπάγεται με πληθώρα καταλυμάτων τους θερινούς μήνες. Η άποψη μου είναι να μην κλείσετε κάτι πάνω στη παραλία του Τολού, όπου τιμές είναι υψηλές και υπάρχει αρκετή υγρασία, αλλά να επιλέξετε κάτι πάνω από τον δρόμο, μιας και οι αποστάσεις είναι πολύ μικρές. Η πρόταση μου λοιπόν είναι το Oasis Apartments, που βρίσκεται μια ανάσα από την παραλία του χωριού. Πρόκειται για ένα family friendly ξενοδοχείο, με κομψά διακοσμημένα δωμάτια, πλήρως ανακαινισμένα και φουλ εξοπλισμένα. Προσφέρουν θέα στη θάλασσα, καθώς επίσης μια μεγάλη αυλή ιδανική για μικρούς και μεγάλους.
Πού και τί να φάτε
Βρισκόμενοι στο Τολό, ένα παραθαλάσσιο χωριό θα πρέπει οπωσδήποτε να δοκιμάσετε ψάρια και θαλασσινά. Όλα είναι φρεσκότατα και πεντανόστιμα αφού ψαρεύονται αυθημερόν από τον Αργολικό Κόλπο. Θα πρότεινα να καθίσετε για φαγητό παραλιακά, όπου τα τραπεζάκια είναι κυριολεκτικά πάνω στο κύμα. Αυτό που μου άρεσε καλύτερα ήταν η Τρύπια Σαγιονάρα, ενώ ιδιαίτερα καλό ήταν επίσης η Ρόμβη. Τέλος για παγωτό επισκεφτείτε την Gelateria Athina, για να φάτε πεντανόστιμο χειροποίητο παγωτό.
Εάν το άρθρο σου φάνηκε ενδιαφέρον ή συνέβαλε στην ποιοτική πληροφόρησή σου, τότε μπορείς να κάνεις like στη σελίδα μου στο facebook: o_thessalonikios ή follow στο instagram!
Μουζακίδης Παντελής