Ένα μέρος με πλούσια ιστορία που χάνεται στα βάθη των αιώνων. Ένας τόπος που βρίσκεται στο πέρασμα ανάμεσα στη βόρεια και στη νότια Ελλάδα. Η Βοιωτία έχει να παρουσιάσει αμέτρητους αρχαιολογικούς θησαυρούς και εξέχουσας καλλιτεχνικής σημασίας βυζαντινά μνημεία, τα οποία προσελκύουν επισκέπτες από όλο τον κόσμο!

 Λίγα λόγια για την περιοχή

 Η Βοιωτία είναι περιφερειακή ενότητα της Στερεάς Ελλάδος και συνορεύει με τη Φθιώτιδα στα βόρεια, την Φωκίδα στα δυτικά, βρέχεται από τον Κορινθιακό κόλπο και συνορεύει με το Νομό Αττικής στα νότια και τέλος βρέχεται από τον Ευβοϊκό κόλπο και συνορεύει με το Νομό Εύβοιας στα ανατολικά. Το όνομα της προέρχεται από το επίθετο βοιωτός, που σημαίνει βοηλάτης, ζευγίτης και γεωργός Πρόκειται για μια απο τις πιο εύφορες περιοχές της Ελλάδος και είναι πλούσια σε γεωργική παραγωγή. Κύρια προϊόντα είναι το βαμβάκι, ο καπνός, οι ελιές, τα σιτηρά, τα όσπρια, τα κηπευτικά και τα κτηνοτροφικά προϊόντα, ενώ οι μεγάλες πόλεις της είναι κέντρα εμπορίου και επεξεργασίας αγροτικών προϊόντων. Ακόμη, ο πληθυσμός της περιφερειακής ενότητας ανέρχεται στους 106.107 κατοίκους, κατατάσσοντας την στην 32η σε πληθυσμό στην Ελλάδα. Παρακάτω επέλεξα για εσάς, όσα θεωρώ ότι πρέπει να δει κάποιος που επισκέπτεται τη περιοχή για πρώτη φορά.

10) Αλίαρτος

 Η Αλίαρτος είναι ένα χωριό της Βοιωτίας, το οποίο αριθμεί 4.402 κατοίκους. Ο οικισμός είναι γνωστός διότι εκεί βρίσκονταν τα γραφεία και οι εγκαταστάσεις της αγγλικής Εταιρείας, η οποία αποξήρανε τη λίμνη της Κωπαΐδας. Τα γραφεία, όπως και οι κατοικίες του προσωπικού βρίσκονται μέσα σ' ένα μεγάλο ανθοστόλιστο πάρκο, γνωστό ως "κήποι". Από το 1953 η κωπαϊδική γη εξαγοράστηκε από το Ελληνικό Δημόσιο και περιήλθε στα χέρια των αγροτών.

9) Τανάγρα

 Η Τανάγρα είναι μια κωμόπολη της περιφερειακής ενότητας Βοιωτίας και είναι χτισμένη σε υψόμετρο 223 μέτρων από την επιφάνεια της θάλασσας. Πρόκειται για έναν αρχαίο οικισμό, που φαίνεται να υπήρχε από τα Ομηρικά χρόνια με την ονομασία Γραία. Μάλιστα, ήταν ανάμεσα στις Βοιωτικές πόλεις που συμμετείχαν στον Τρωικό πόλεμο! Όλη η πόλη είναι χτισμένη σε αναβαθμίδες (πεζούλες) με υψομετρικές διαφορές, ενώ στα νότια εκτείνονται σε ακανόνιστη τροχιά στη πεδιάδα τα τείχη της. Βρισκόμενοι εκεί, αξίζει να δείτε τον λόφο της Αρχαίας Τανάγρας, την σπηλιά με το στεφάνι, το ξωκλήσι της Λατανιώτισσας και το μοναστήρι της Ανάληψης. Τέλος, επισκεφθείτε το νεκροταφείο της αρχαίας Tανάγρας όπου, ανάμεσα σε άλλα αξιόλογα ευρήματα, ήρθαν στο φως τα κομψά ειδώλια που πήραν την ονομασία «ταναγραίες κόρες».

8) Ορχομενός

 Στην όγδοη θέση της λίστας συναντάμε άλλη μια κωμόπολη της Περιφερειακής Ενότητας Βοιωτίας, τον Ορχομενό. Είναι χτισμένος σε μια πεδινή τοποθεσία, στη βόρεια πλευρά της πεδιάδας της Κωπαΐδας και διαρρέεται από τον Μέλανα ποταμό (Μαυροπόταμο), ο οποίος είναι παραπόταμος του βοιωτικού Κηφισού. Σύμφωνα με ευρήματα, ο Ορχομενός κατοικήθηκε κατά τη Νεολιθική Περίοδο και αποτέλεσε σπουδαίο κέντρο πολιτισμού κατά την Εποχή του Χαλκού (3η-2η χιλιετία π.Χ.)! Η κωμόπολη διαθέτει αρκετά αξιοθέατα που αξίζει κανείς να επισκεφθεί! Ξεκινήστε με τον αρχαιολογικό χώρο με τον θησαυρό του Μινύα και το αρχαίο θέατρο, το κάστρο του και τις πηγές των Χαρίτων. Συνεχίστε με τον βυζαντινό ναό της Παναγίας της Σκριπούς, που ήταν αυτός που έδωσε και το όνομα του στο ένα από τα δύο χωριά που αποτέλεσαν τον σύγχρονο Ορχομενό. Και τέλος ολοκληρώστε με τον θολωτό τάφο και το θέατρο του Ορχομενού, το οποίο αποκαλύφθηκε μόλις το 1973 και διατηρείται σήμερα σε αρκετά καλή κατάσταση!

7) Χαιρώνεια

 Η Χαιρώνεια είναι κτισμένη σε υψόμετρο 130 μέτρων, στην κοιλάδα του Βοιωτικού Κηφισού και μετρά 556 μόνιμους κατοίκους. Μέχρι το 1928 ονομαζόταν Κάπραινα, ονομασία που οφειλόταν στους πολλούς κάπρους, δηλαδή αγριογούρουνα, που υπήρχαν στην περιοχή! Και αυτός ο οικισμός κατοικείται από τα αρχαία χρόνια, κάτι που μαρτυρούν αρκετά κτίσματα και το αρχαίο θέατρο της πόλης. Φυσικά, πιο διάσημο αξιοθέατο της περιοχής αποτελεί ο Λέων της Χαιρώνειας. Πρόκειται για ένα μνημείο το οποίο στήθηκε μετά τη μάχη της Χαιρώνειας, το 338 π.Χ.. Τέλος, η αρχαία Χαιρώνεια ήταν η γενέτειρα του μεγάλου αρχαίου συγγραφέα, του Πλούταρχου.

 6) Πλαταιές

 Λίγο παρακάτω συναντάμε τις ιστορικές Πλαταιές. Αυτός ο γραφικός παραθαλάσσιος οικισμός της Βοιωτίας είναι κτισμένος στην σκιά του Παρνασσού και βρέχεται από τον Κορινθιακό κόλπο. Το χωριό είναι γνωστό για την περίφημη μάχη των Πλαταιών το 479 π.X., όπου οι Έλληνες αποδεκάτισαν τους Πέρσες, εξαφανίζοντας οριστικά την περσική απειλή από τον ελλαδικό χώρο! Σήμερα στην ευρύτερη περιοχή μπορείτε να επισκεφθείτε τέσσερις αρχαιολογικούς χώρους. Φυσικά αυτόν των Πλαταιών, όπως επίσης τον αρχαιολογικό χώρο των Λεύκτρων, το ιερό και μαντείο του Απόλλωνα στην Εύτρηση και το φρούριο της Ακρόπολης στην Λιβαδόστρα. Ακόμη, μην παραλείψετε τα ερείπια της αρχαίας πόλης σε απόσταση περίπου ένα χιλιόμετρο από το χωριό, το μοναστήρι της Aγίας Tριάδας του 12ου αιώνα, ενώ τέλος επιβάλλεται να απολαύσετε το μπάνιο σας στην παραλία του Αγίου Νικολάου με αλμυρίκια και άπλετη σκιά, στο Καλαμάκι, στην Αλυκή και στην Λιβαδόστρα.

5) Δίστομο

 Το Δίστομο είναι χτισμένο σε υψόμετρο 450 μέτρων, σε μια μικρή πεδιάδα ανάμεσα στον Παρνασσό και τον Ελικώνα. Αριθμεί περίπου 1600 μόνιμους κατοίκους και ξεχωρίζει για τα παραδοσιακά του σπίτια, τα πλακόστρωτα σοκάκια του και την αστείρευτη φυσική του ομορφιά. Αυτή η ημιορεινή κωμόπολη έχει επίσης μεγάλη ιστορία, όντας πρόγονος της αρχαίας φωκικής πόλης Άμβροσσος. Ακόμη, είναι γνωστό για την σφαγή του Δίστομου, όπου κατά την διάρκεια της γερμανικής Κατοχής, οι Ναζί σκότωσαν 223 ανθρώπους, ανάμεσα τους και βρέφη. Τέλος, αν βρεθείτε στην περιοχή τις Απόκριες, μην χάσετε την ευκαιρία να παρακολουθήσετε από κοντά το πανάρχαιο έθιμό των Κουδουναραίων.

4) Παρνασσός

 Στην θέση τέσσερα έχω τοποθετήσει ένα από τα highlights της Βοιωτίας, τον Παρνασσό. Ο Παρνασσός είναι ένα από τα ψηλότερα όρη της Ελλάδας, με μέγιστο ύψος τα 2.457 μέτρα και πιο συγκεκριμένα την κορυφή Λιάκουρα. Σύμφωνα με την ελληνική μυθολογία, το βουνό οφείλει το όνομά του στον ήρωα Παρνασσό, γιο του Ποσειδώνα και της νύμφης Κλεοδώρας, που είχε χτίσει πάνω στο βουνό μια πόλη. Η ίδρυση του Μαντείου των Δελφών, στις νοτιοδυτικές πλαγιές του Παρνασσού, προσέδωσε αίγλη στο βουνό από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα, κάνοντάς το εξίσου ιερό στα μάτια των Ελλήνων με τον Όλυμπο. Πέραν της οικολογικής του σημασίας και των μεγάλων ή μικρών παραδοσιακών οικισμών που βρίσκονται στην σκιά του, ο Παρνασσός έχει να περηφανεύεται γι το μεγαλύτερο χιονοδρομικό κέντρο της χώρας. Βρίσκεται ανάμεσα στις δύο υψηλότερες κορυφές του Παρνασσού, στις θέσεις Φτερόλακκα και Κελάρια και λειτουργεί από τον Δεκέμβριο μέχρι τις αρχές Μαΐου κάθε έτους. Διαθέτει συνολικά 17 αναβατήρες (lifts) και 36 χιλιόμετρα πιστών, ενώ σημαντικό πλεονέκτημά του είναι η θέση του στην κεντρική Ελλάδα, σε μικρή απόσταση από την Αθήνα, την Πάτρα και τη Λαμία.

3) Θήβα

 Φυσικά από το συγκεκριμένο άρθρο δεν θα έλειπε η Θήβα. Μπορεί να μην συγκαταλέγεται στις πιο τουριστικές πόλεις της Ελλάδας αλλά έχει μια πλούσια ιστορία για την οποία ξεχωρίζει. Άξιο προσοχής είναι το γεγονός ότι πρόκειται για την τριτίη αρχαιότερη πόλη της Ευρώπης και μια από τις αρχαιότερες σε όλο το κόσμο. Σύμφωνα με τον μύθο χτίστηκε από τον Κάδμο, ενώ από εκεί κατάγονταν σπουδαίοι άνθρωποι της αρχαιότητας όπως ο Επαμεινώνδας, μεγάλος στρατηγός της αρχαιότητας που έκανε τη Θήβα ηγεμονεύουσα της Ελλάδας και ο Πελοπίδας, ο αρχηγός του διάσημου Ιερού Λόχου! Σήμερα, είναι η μεγαλύτερη πόλη του Νομού Βοιωτίας, αν και δεν είναι η πρωτεύουσα της περιφερειακής ενότητας και κατοικούν εκεί 22.833 άνθρωποι! Τέλος, η πόλη της Θήβας φιλοξενεί ένα από τα σημαντικότερα αρχαιολογικά μουσεία της χώρας, με εκθέματα από ανασκαφές στη Βοιωτία και καλύπτουν χρονολογικά τον πολιτισμό της περιοχής από τα νεολιθικά χρόνια έως τους μεταβυζαντινούς χρόνους.

2) Αράχωβα

 Η Αράχωβα θεωρείται ένας από τους πιο πολυσύχναστους χειμερινούς προορισμούς στην Ελλάδα. Είναι χτισμένη στις νότιες πλαγιές του Παρνασσού, σε υψόμετρο 950 μέτρων και αυτό της έχει χαρίσει το προσωνύμιο «η αρχόντισσα του Παρνασσού». Είναι κτισμένη αμφιθεατρικά και απλώνεται με μεγαλοπρέπεια στις νότιες πλαγιές του όρους, για να καταλήξει σε μια χαράδρα όπου ρέει ο ποταμός Πλείστος. Όλος ο οικισμός χαρακτηρίζεται από τα γραφικά πλακόστρωτα σοκάκια του, ενώ ο κεντρικός δρόμος της σφύζει όλες τις ώρες της ημέρας από ζωή, παντρεύοντας το παλιό με το νέο. Πέραν όμως από τις ατελείωτες βόλτες και την επίσκεψη στο γειτονικό χιονοδρομικό κέντρο το οποίο ανέφερα παραπάνω, βρισκόμενοι στην Αράχωβα θα έχετε την δυνατότητα να δείτε και άλλα πράγματα. Ξεκινήστε από τον ιερό Ναό Αγίου Γεωργίου. ο οποίος χρονολογείται πριν από το 1676, ανεβαίνοντας τα 264 σκαλοπάτια του. Μπορεί τα σκαλοπάτια να είναι πολλά, αλλά η θέα από εκεί σίγουρα θα σας ενθουσιάσει. Έπειτα συνεχίστε με το ορόσημο του οικισμού, που δεν είναι άλλο από το Ρολόι της Αράχωβας. Η ιστορία του ξεκινάει περίπου στις αρχές του 18ου αιώνα, όταν το ρολόι αποτελούσε τμήμα του Μητροπολιτικού Ναού των Εισοδίων της Θεοτόκου, ο οποίος όμως καταστράφηκε από τον σεισμό του 1870, με το ρολόι ύστερα να ανακατασκευάζεται παίρνοντας την μορφή που βλέπουμε σήμερα. Τέλος, μην παραλείψετε μια επίσκεψη στο Λαογραφικό Μουσείο Αράχωβας, το οποίο έχει ως στόχο τη διαφύλαξη, την μελέτη, την ανάδειξη και την προβολή του τοπικού παραδοσιακού πολιτισμού και της ιστορικής και πολιτιστικής κληρονομίας της περιοχής. Η είσοδος είναι δωρεάν.

 1) Λιβαδειά

 Από την κορυφή της λίστας δεν θα μπορούσε να λείπει η πρωτεύουσα της περιφερειακής ενότητας, η Λιβαδειά. Είναι χτισμένη στους πρόποδες του Ελικώνα και φυσικά έχει μακραίωνη ιστορία. Με την σημερινή της ονομασία δεν την αναφέρει ο Όμηρος, ωστόσο πολλοί ιστορικοί, μεταξύ των οποίων και ο Παυσανίας, θεωρούν ότι επί Ομήρου όπου την ταυτίζουν με τη Μίδεια. Το σημερινό της όνομα οφείλεται στον Αθηναίο Λέβαδο, ο οποίος μετεγκατέστησε τους κατοίκους στην συγκεκριμένη πεδιάδα. Όταν επισκεφθείτε την Λιβαδειά δεν πρέπει να παραλείψετε αρχικά μια βόλτα μέσα στο Φαράγγι του Ξηριά Κρύας. Ακόμη, αξίζει να δείτε τις αρχαίες πηγές της Λήθης και της Μνημοσύνης στον ποταμό Έρκυνα, τα ερείπια του μαντείου του Τροφωνίου, το βυζαντινό κάστρο, τα εκκλησάκια του Προφήτη Ηλία και της Αγίας Ιερουσαλήμ, την μονή Λυκούρεση και τον Πύργο του Ρολογιού.

Πώς θα πάτε

 Στην Λιβαδειά και στις επιμέρους πόλεις και χωριά της, μπορεί κανείς να μεταβεί με δύο τρόπους. Αρχικά, μπορεί να προσεγγίσει την περιοχή, οδικώς, με δικό του μεταφορικό μέσο μέσω της Εγνατίας οδού. Ακόμη, μπορεί να ανέβει σε κάποιο από τα λεωφορεία ΚΤΕΛ που πραγματοποιούν συνεχή δρομολόγια.

Τι να φάτε

 Η Βοιωτία είναι μια από τις πιο εύφορες περιοχές της Ελλάδας κάτι που συνεπάγεται με ποικιλία φρέσκων προϊόντων. Μπορεί η Λιβαδειά να είναι ταυτισμένη με τις παραδοσιακές σούβλες και τα ψητά, όμως έχει να προσφέρει και άλλους γαστρονομικούς θησαυρούς. Κάποια από τα πιο παραδοσιακά πιάτα της Βοιωτίας είναι η γίδα βραστή, το αρνάκι φρικασέ, η φασολάδα και ο ξινός τραχανάς. Το πιο φημισμένο προϊόν τη περιφερειακής ενότητας, και πιο συγκεκριμένα της Αράχωβας είναι φυσικά η φαρμαέλα (Π.Ο.Π.), η οποία είναι σκληρό κατσικίσιο τυρί κυλινδρικού οχήματος. Αν θέλετε να γευτείτε πεντανόστιμα τοπικά πιάτα, προτείνω να επισκεφθείτε την Φτερόλακκα.

Εάν το άρθρο σου φάνηκε ενδιαφέρον ή συνέβαλε στην ποιοτική πληροφόρησή σου, τότε μπορείς να κάνεις like στη σελίδα μου στο facebook: o_thessalonikios ή follow στο instagram!

Μουζακίδης Παντελής