Ίσως η πιο αδικημένη περιφερειακή ενότητα της Ελλάδας. Ένα μέρος που τα συνδυάζει όλα, αλλά παραμένει στην σκιά των γειτόνων του. Γραφικά χωριά, ενδιαφέρουσες πόλεις, μια μοναδική λίμνη και ένα εντυπωσιακό σπήλαιο, είναι μόνο λίγα από αυτά που έχει να προσφέρει σε όποιον επισκεφτεί το Κιλκίς!

 Λίγα λόγια για την περιοχή

 Το Κιλκίς είναι περιφερειακή ενότητα της Κεντρικής Μακεδονίας και συνορεύει στα βόρεια με τη Βόρεια Μακεδονία, στα νότια με τον νομό Θεσσαλονίκης, στα ανατολικά με τον νομό Σερρών και στα δυτικά με τον νομό Πέλλας. Η περιοχή υπήρξε γνωστή από την εποχή του Τρωικού πολέμου ως κατοικία των Παιόνων με πρωτεύουσα την Αμυδώνα (σημερινό Αξιοχώρι), ενώ σύμφωνα με ευρήματα ο λόφος και η γύρω περιοχή κατοικούνται από την αρχαϊκή εποχή! Ακόμη, η πόλη πήρε το όνομά της από την αρχαία πόλη Καλλικώς, που στα ρωμαϊκά χρόνια ονομάζονταν Κάλλικουμ (Callicum), το οποίο σήμαινε δερμάτινο κόσκινο με το οποίο συλλέγονταν ο χρυσός. Ο πληθυσμός της περιφερειακής ενότητας ανέρχεται στους 80.419 κατοίκους, κατατάσσοντας την στην 43η σε πληθυσμό στην Ελλάδα. Παρακάτω επέλεξα για εσάς, όσα θεωρώ ότι πρέπει να δει κάποιος που επισκέπτεται τη περιοχή για πρώτη φορά.

10) Πικρολίμνη

 Η Πικρολίμνη είναι η μοναδική μη παράκτια λίμνη με αλμυρό νερό στην Ελλάδα και περιλαμβάνεται στους προστατευόμενους οικοτόπους και υγροβιότοπους της Ελλάδας μαζί με τα είδη χλωρίδας και πανίδας της. Είναι αβαθής με μέσο βάθος το ένα μέτρο, ενώ στεγνώνει εντελώς την καλοκαιρινή περίοδο! Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός ότι το νερό της λίμνης έχει υψηλή αλατότητα, περίπου τρεις φορές υψηλότερη από τη αλατότητα της Νεκράς Θάλασσας! Η αλατότητα των νερών οφείλεται στην παρουσία ηφαιστειακών ιζημάτων στην περιοχή και στην μεγάλης κλίμακας εξάτμιση που έλαβε χώρα κατά την Νεογενή εποχή. Ακόμη, λόγω των πετρωμάτων, διαθέτει ιαματικές και καλλυντικές ιδιότητες και υπάρχουν πηγές μεταλλικού νερού. Βόρεια της λίμνης θα βρείτε και το ομώνυμο χωριό, το οποίο χαρακτηρίζεται αμιγώς προσφυγικό, αφού μετά τους Βαλκανικούς πολέμους και την ανταλλαγή πληθυσμών, η Επιτροπή Αποκατάστασης Προσφύγων (ΕΑΠ) εγκατέστησε εκεί 42 οικογένειες προσφύγων (156 άτομα)!

9) Γυναικόκαστρο

 Ένα ακόμη αξιοθέατο που βρίσκεται στην περιφερειακή ενότητα του Κιλκίς και είναι σχετικά άγνωστο στο ευρύ κοινό είναι το Γυναικόκαστρο. Το συγκεκριμένο φρούριο βρίσκεται σε ένα ύψωμα πεδιάδας πάνω από το χωριό Παλιό Γυναικόκαστρο και έχει πλούσια ιστορία. Το όνομα του υποδήλωνε ότι ήταν τόσο ισχυρό, που ακόμη και μια γυναικεία φρουρά ήταν αρκετή για να το προστατεύσει! Κτίστηκε από τον Ανδρόνικο Γ’ τον Παλαιολόγο μεταξύ 1328 και 1341, με στόχο την αναχαίτιση των Σερβικών επιδρομών και την προστασία της Θεσσαλονίκης. Αργότερα χρησιμοποιήθηκε ως τόπος συγκέντρωσης σοδειάς, καταφύγιο και φυλακή, μέχρι που έπεσε στα χέρια των Τούρκων το 1383 και από τον 17ο αιώνα και έπειτα έχει πια εγκαταλειφθεί. Σήμερα υπάρχουν μόνα τα ερείπια του βυζαντινού κάστρου, ενώ στην περιοχή ανακαλύφθηκε επίσης ένα τμήμα οικισμού και νεκροταφείο της Πρώιμης Εποχής του Σιδήρου.

8) Εκκλησία Αγίου Γεωργίου

 Στον λόφο του Αγίου Γεωργίου δεσπόζει ο ομώνυμος μεταβυζαντινός ναός, ο οποίος κτίστηκε γύρω στο 1830! Αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα τρίκλιτης βασιλικής, ενώ διαθέτει ένα εντυπωσιακό ξυλόγλυπτο τέμπλο, το οποίο είναι διακοσμημένο με εικόνες από την Παλαιά Διαθήκη. Εξίσου ενδιαφέροντα είναι και τα ζωγραφιστά ταβάνια, τα οποία χρονολογούνται από το 1879. Τέλος, τα μορφολογικά στοιχεία και ο διάκοσμος του Αγίου Γεωργίου αποτελούν αντιπροσωπευτικά δείγματα εκκλησιαστικής αρχιτεκτονικής και τέχνης του 19ου αιώνα στο χώρο της Μακεδονίας!

 7) Αξιούπολη

 Η Αξιούπολη, γνωστή έως το 1926 ως Μποέμιτσα είναι ένα από τα πιο γνωστά χωριά-κωμοπόλεις της περιφερειακής ενότητας του Κιλκίς. Οφείλει το όνομα της στο γεγονός ότι βρίσκεται στη δυτική όχθη του ποταμού Αξιού και κατοικείται από πάνω από 3000 ανθρώπους. Εκεί θα έχετε την δυνατότητα να επισκεφτείτε το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας, την βιβλιοθήκη, την τοποθεσία Μεγάλο Ρέμα, το φράγμα, την λίμνη του Μεταλλείου και το Άγαλμα της Ελευθερίας.

6) Γουμένισσα

 Στην έκτη θέσης της λίστας έχω τοποθετήσει την ιστορική και γραφική πόλης της Γουμένισσας. Πρόκειται για τον τρίτο μεγαλύτερο οικισμό της περιφερειακής ενότητας του Κιλκίς, ο οποίος είναι χτισμένος στους πρόποδες του όρους Πάικο. Η Γουμένισσα μπορεί να είναι γνωστή για τα κρασιά, αφού διαθέτει πολλά ποιοτικά οινοποιία και τα μετάξια της, αλλά έχει να προσφέρει πολλά ακόμη σε όποιον την επισκέπτεται. Τα στενά δρομάκια, τα παλιά παραδοσιακά αρχοντικά και τα άφθονα νερά προσδίδουν γραφικότητα στην περιοχή. Βρισκόμενοι εκεί, μην παραλείψετε να επισκεφθείτε το μοναστήρι της Παναγίας της Γουμένισσας, το οποίο χρονολογείται από τον 11ου αιώνα και το λαογραφικό μουσείο.

5) Πολύκαστρο

 Το Πολύκαστρο είναι η δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της περιφερειακής ενότητας του Κιλκίς και η πρωτεύουσα του Δήμου Παιονίας. Είναι χτισμένη πάνω στην Παλαιά Εθνική Οδό Θεσσαλονίκης - Ευζώνων και δίπλα στον ποταμό Αξιό, ενώ οι περισσότεροι ίσως την γνωρίζουν λόγω των στρατοπέδων που υπάρχουν εκεί. Βέβαια, το Πολύκαστρο είναι μια κωμόπολη με αξιόλογη εμπορική αγορά, ξενοδοχεία και κέντρα διασκέδασης. Μάλιστα εκεί βρίσκεται και το νεκροταφείο των Άγγλων στρατιωτών από τις μάχες του Ά Παγκοσμίου Πολέμου, ενώ αρκετά κοντά υπάρχει το μικρό αεροδρόμιο της Νέας Καβάλας, που προσελκύει του λάτρεις του αεραθλητισμού!

4) Λίμνη Δοϊράνη

 Στα σύνορα της περιφερειακής ενότητας του Κιλκίς με τη Βόρεια Μακεδονία βρίσκεται η πανέμορφη λίμνη Δοϊράνη. Στην χώρα μας ανήκει μόλις το 1/3 της λίμνης, με τα υπόλοιπα 2/3 να βρίσκονται επί των εδαφών της γείτονας χώρας. Πρόκειται για έναν υδροβιότοπο, που παρόλες τις καταστροφές που έχει υποστεί τα τελευταία χρόνια, εξακολουθεί να φιλοξενεί σπάνια είδη πουλιών και ζώων. Τα νερά της προσφέρονται για κολύμπι το καλοκαίρι και για ψάρεμα όλο το χρόνο, ενώ το ειδυλλιακό τοπίο που προσφέρει η λίμνη χαρίζει στον επισκέπτη μία αίσθηση γαλήνης και ηρεμίας. Στο χωριό Δοϊράνη, στην όχθη της λίμνης, μπορεί σήμερα ο επισκέπτης να βρει το Μουσείου Λίμνης Δοϊράνης, ενώ τέλος στην περιοχή δεσπόζει το Συμμαχικό Μνημείο σε ανάμνηση της μάχης της Δοϊράνης, καθώς και πολλά άλλα αξιοθέατα.

3) Κιλκίς

 Από την λίστα δεν θα μπορούσε να λείπει φυσικά η πρωτεύουσα της περιφερειακής ενότητας, το Κιλκίς. Πρόκειται για μια σχετικά καινούργια πόλη, η οποία είναι κτισμένη στους πρόποδες του λόφου του Αγίου Γεωργίου, όπου δεσπόζει ο ομώνυμος ναός που είδαμε παραπάνω. Στην πόλη αξίζει να επισκεφθείτε το Aρχαιολογικό Mουσείο, δίπλα στη παλιά Nομαρχία, στο οποίο εκτίθεται ένας από τους ελάχιστους Kούρους που έχουν βρεθεί στη Bόρεια Eλλάδα! Ακόμη, αξίζει μια βόλτα στο Στρατιωτικό-Πολεμικό Μουσείο, το οποίο είναι και το παλαιότερο στην πόλη. Τα σημαντικότερα εκθέματα του είναι οι σημαίες των πολεμικών σχηματισμών που έλαβαν μέρος στους Βαλκανικούς Πολέμους και τα προσωπικά αντικείμενα του συνταγματάρχη Αντωνίου Καμπάνη, που έπεσε μαχόμενος. Τέλος, μην παραλείψετε το Αρχαιολογικό και το Λαογραφικό Mουσείο.

2) Σπήλαιο Αγίου Γεωργίου

 Το Σπήλαιο του Αγίου Γεωργίου βρίσκεται στους πρόποδες του ομώνυμου λόφου και συγκαταλέγεται στα πιο αξιόλογα της Ελλάδας. Η επιφάνεια του είναι σχετικά μεγάλη και ξεπερνά τα 1.000 τετραγωνικά μέτρα, ενώ μάλιστα είναι διώροφο. Αποτελείται από ασβεστολιθικά πετρώματα και χρονολογούνται 235 εκατομμύρια χρόνια πριν, με πολλά από τα οποία να σχηματίζουν ενδιαφέρουσες μορφές ονομαζόμενες με φαντασία «Ρινόκερος», «Φίδι», «Καλόγερος», «Φλαμίνγκο» κ.α. Εντός του σπηλαίου βρέθηκε μια πλούσια συλλογή απολιθωμένων οστών ζώων, όπως ύαινας, αλεπούς, νυφίτσας, ελαφιού και πολλών άλλων μικροθηλαστικών. Το σπήλαιο ανακαλύφθηκε γύρω στο 1925 από τον λατόμο Γεώργιο Παυλίδη, ο οποίος εργαζόταν στην περιοχή και βρέθηκε τυχαία μπροστά στην είσοδο του σπηλαίου. Η είσοδος στο σπήλαιο κοστίζει 5ε.

1) Καταρράκτες Σκρα

 Το πιο αναγνωρίσιμο φυσικό αξιοθέατο όμως της περιφερειακής ενότητας, και προσωπικά αγαπημένο μου, είναι οι Καταρράκτες Σκρα. Η Γαλάζια Λίμνη της Ελλάδας όπως είναι το «παρατσούκλι» της, βρίσκεται έξω από τα χωριά Σκρα και Κούπα και σχηματίζεται από τα δεκάδες ρυάκια του όρους Πάικου. Είναι εύκολα προσβάσιμοι από όλους, αφού η απόσταση που πρέπει να διανύσετε μέχρι να τους απολαύσετε είναι ελάχιστη. Αφήστε λοιπόν το αυτοκίνητο σας στο ανοιχτό παρκινγκ και ακολουθήστε αρχικά το πέτρινο μονοπάτι, που οδηγεί σε ένα καταπράσινο ξέφωτο δίπλα στο Κοτζά-Ντερέ (Μεγάλο Ρέμα. Έπειτα κάντε μια στάση στα ξύλινα τραπεζάκια και με τα καθίσματα που υπάρχουν εκεί για να ξαποστάσετε ή να κάνετε πικ νικ. Συνεχίστε στο χωμάτινο δρομάκι και πολύ σύντομα θα βρεθείτε σε έναν επίγειο παράδεισο, απερίγραπτης ομορφιάς, που σύμφωνα με τον μύθο κατοικείται από νεράιδες, όταν πέφτει το σκοτάδι. Τέλος, μια αναζωογονητική και δροσιστική βουτιά στα νερά της λίμνης επιβάλλεται, ενώ αν είστε τολμηροί μπορείτε να την κάνετε από το σκοινί με κόμπους που κρέμεται από ένα δέντρο.

Πώς θα πάτε

 Στο Κιλκίς και στις επιμέρους πόλεις και χωριά του, μπορεί κανείς να μεταβεί με δύο τρόπους. Αρχικά μπορεί να προσεγγίσει την περιοχή οδικώς, με δικό του μεταφορικό μέσο μέσω της Εγνατίας οδού. Ακόμη, μπορεί να ανεβεί σε κάποιο από τα λεωφορεία ΚΤΕΛ που πραγματοποιούν συνεχή δρομολόγια!

Τί να φάτε

 Η τοπική κουζίνα, όπως και όλη η περιφερειακή ενότητα, είναι έντονα πολυπολιτισμική. Διαθέτει πινελιές από τους έλληνες της διασποράς, τους πόντιους και όλους τους γείτονες της. Εδώ θα βρείτε πεντανόστιμα τουρσιά, παραδοσιακά τυριά και ζυμαρικά (ΡΑΓΙΑΝ), εκλεκτά γαλακτοκομικά, μουστάρδες, γλυκά του κουταλιού, μαρμελάδες και εξαιρετικό κρασί Γουμένισσας από ποικιλίες ξινόμαυρου και νεγκόσκα.

Εάν το άρθρο σου φάνηκε ενδιαφέρον ή συνέβαλε στην ποιοτική πληροφόρησή σου, τότε μπορείς να κάνεις like στη σελίδα μου στο facebook: o_thessalonikios ή follow στο instagram!

Μουζακίδης Παντελής