Πηγαίνοντας στη Τσαγκαράδα, δε θα μπορούσα ποτέ να πιστέψω ότι θα έφευγα τόσο γοητευμένος. Ένα μέρος που χάρισε τρομερές εικόνες, μοναδικές εμπειρίες και υπέροχες γνωριμίες. Χτισμένη αμφιθεατρικά σε μια κατάφυτη πλαγιά, συνδυάζει σε αρμονία το βουνό με τη θάλασσα, χαρίζοντας μοναδική θέα στο Αιγαίο και τις κατάφυτες πλαγίες του Πηλίου.
Λίγα λόγια για το χωριό
Η Τσαγκαράδα είναι ένα από τα πιο γνωστά χωριά του Πηλίου, μόλις 55 χιλιόμετρα νοτιοδυτικά του Βόλου. Ανήκει στον Δήμο Ζαγοράς - Μουρεσίου και αριθμεί περίπου 543 κατοίκους. Το όνομα του χωριού έχει σταθεί αφορμή για πολλές αντιφατικές εκδοχές γύρω από την προέλευση του. Η πιο συνηθισμένη υποστηρίζει αυτό που έρχεται στο μυαλό όλων μας, ότι προέρχεται από τα παπούτσια και βασίζεται στο ότι το χωριό κάποτε ονομαζόταν «Τσαγκαράδες». Μια άλλη εκδοχή λέει ότι στην περιοχή παλαιότερα υπήρχαν πολλά κοπάδια (τσαγκάδια), ενώ τέλος κάποιοι στηρίζονται στην ετυμολογία ξένων λέξεων, κυρίως σλάβικων, που σχετίζονται με την «ωραία θέα». Πάντως το πρώτο όνομα του χωριού ήταν Καστανέα. Η Τσαγκαράδα αποτελείται από τέσσερις μικρότερες συνοικίες, οι οποίες πήραν το όνομα τους από τις εκκλησίες που βρίσκονται στις κεντρικές πλατείες τους. Παλαιότερη είναι οι Άγιοι Ταξιάρχες, ενώ οι υπόλοιπες είναι η Αγία Παρασκευή και ο Άγιος Στέφανος, που βρίσκονται κατά μήκος του δημόσιου δρόμου, και η Αγία Κυριακή, η οποία απλώνεται χαμηλά στην πλαγιά του βουνού προς τη θάλασσα. Όλες οι συνοικίες συνδέονται μεταξύ τους με τα πέτρινα καλντερίμια! Παρακάτω επέλεξα για εσάς, όσα θεωρώ ότι πρέπει να δει κάποιος που επισκέπτεται το χωριό για πρώτη φορά.
10) Ιερός Ναός Αγίας Κυριακής
Στο κέντρο της πλατείας της Αγίας Κυριακής, δεσπόζει ο ομώνυμος Ιερός Ναός. Πρόκειται για το καμάρι της συνοικίας, που έχει ως σήμα κατατεθέν του το επιβλητικό του καμπαναριό. Κατασκευάστηκε το 1886 και σήμερα λειτουργεί μόνο κατά τον εορτασμό του, ο οποίος είναι στις 7 Ιουλίου.
9) Λόφος Άθωνα
Ο Λόφος του Άθωνα βρίσκεται σε ένα υψόμετρο 820 μέτρων και πήρε το όνομα του από το εκκλησάκι του Αγίου Αθανασίου εν Άθω, που βρίσκεται εκεί. Το όλο σκηνικό είμαι μαγευτικό, αφού ο ναός είναι περιτριγυρισμένος από πανύψηλες οξιές, ενώ στο σημείο υπάρχουν ακόμη ξύλινα τραπεζάκια, ιδανικά για πικ νικ, όταν το επιτρέπει ο καιρός. Κατά την διάρκεια του καλοκαιριού, όταν και γιορτάζει (5 Ιουλίου), διοργανώνεται λαϊκό πανηγύρι, το οποίο συγκεντρώνει αρκετό κόσμο και από τις γύρω περιοχές.
8) Ιερός Ναός Αγίου Στεφάνου
Ο Ιερός Ναός Αγίου Στεφάνου βρίσκεται στην κεντρική πλατεία της ομώνυμης συνοικίας. Η ημερομηνία κατασκευής της εκκλησίας είναι το μακρινό 1772, ενώ στα μέσα του 20ου αιώνα υπέστη ορισμένες ζημιές με αποτέλεσμα τη μείωση του ύψους της. Μπορεί εξωτερικά να μην σας γεμίζει το μάτι, αλλά αξίζει να τον επισκεφτείτε για να θαυμάσετε το ιδιαίτερο τέμπλο του και τον αρχιερατικό θρόνο, που υπάρχουν στο εσωτερικό του. Στις αρχές Αυγούστου, ανήμερα της εορτής του Αγίου Στεφάνου, πραγματοποιείται και εδώ πανηγύρι στη πλατεία της συνοικίας.
7) Νανοπούλειος Σχολή
Η Νανοπούλειος Σχολή είναι το κτίριο που στεγάζει σήμερα το Δημοτικό Σχολείο της Τσαγκαράδας και των γύρω χωρίων. Αποτέλεσε δωρεά του Νικόλαου Νανόπουλου στις αρχές του 20ου αιώνα και αρχικά λειτουργούσε ως οικονομικό γυμνάσιο. Το κτίριο αυτό καθεαυτό, αποτελεί αντιπροσωπευτικό δείγμα της πηλιορείτικης αρχιτεκτονικής, χτισμένο φυσικά με τοπική πέτρα, έχοντας ξύλινη οροφή, η οποία καλύπτεται από σχιστολιθικές πλάκες της περιοχής. Τους καλοκαιρινούς μήνες ο χώρος χρησιμοποιείται για την διοργάνωση θεατρικών παραστάσεων, εκθέσεων, συναυλιών και διαφόρων άλλων πολιτιστικών εκδηλώσεων.
6) Αχιλλοπούλειος Εμπορική Σχολή
Η Αχιλλοπούλειος Εμπορική Σχολή ήταν μια δωρεά των αδελφών Αχιλλόπουλων, Σοφοκλή και Ευάγγελο, προς τους κατοίκους του χωρίου της Τσαγκαράδας. Ιδρύθηκε το 1865 και ήταν αρχικά αστική, ενώ το 1905 έγινε εμπορική, όπου φοιτούσαν άνθρωποι από όλη την Ελλάδα. Σκοπός της ίδρυσης της συγκεκριμένης σχολής ήταν η προώθηση της δευτεροβάθμιας εξειδικευμένης εκπαίδευσης τόσο στο χωρίο όσο και στην ευρύτερη περιοχή. Η Εμπορική Σχολή λειτούργησε αδιάλειπτα, ακόμα και κατά την διάρκεια των πολέμων, μέχρι το 1955, όταν οι ισχυροί σεισμοί εκείνης της χρονιάς, έπληξαν την στατικότητα του κτηρίου. Για χρόνια το κτίριο έμενε αναξιοποίητο, μέχρι που το 2001, όταν και αναστηλώθηκε υποδειγματικά παίρνοντας τη τωρινή του μορφή. Τα επόμενα χρόνια λειτούργησε ως χώρος εκθέσεων, λαογραφικό μουσείο και μουσείο μινιατούρας, ενώ σήμερα η σχολή παραμένει κλειστή μέχρι νεοτέρας.
5) Παλιό Γεφύρι
Ένα από τα πιο γνωστά αξιοθέατα της περιοχής είναι το Παλιό Τοξωτό Γεφύρι. Πρόκειται για ένα πέτρινο γεφυράκι, το οποίο βρίσκεται στην αρχή του χωριού και χρονολογείται από τον 18ο αιώνα(1728)! Έχει μήκος 18 μέτρα και ύψος 6 μέτρα, ενώ εκτιμάται ότι είναι το παλαιότερο σε ολόκληρο το Πήλιο. Η πρόσβαση προς αυτό είναι ιδιαίτερα εύκολη, αφού αρκεί να ακολουθήσετε την πινακίδα «παλιό γεφύρι» πάνω στον κεντρικό δρόμο. Το κατηφορικό πέτρινο καλντερίμι, θα σας οδηγήσει σε ένα πανέμορφο μέρος γεμάτο πλατάνια και καστανιές, όπου πίσω από την πυκνή βλάστηση αχνοφαίνεται το γεφύρι. Εκεί θα έχετε τη δυνατότητα να χαλαρώσετε στα ξύλινα παγκάκια που υπάρχουν στο σημείο και να εναρμονιστείτε με τη φύση.
4) Παραλία Μυλοπόταμου
Η παραλία του Μυλοπόταμου είναι μια από τις πιο γνωστές και πιο εντυπωσιακές παραλίες του Πηλίου και γενικότερα του Νομού Μαγνησίας. Πρόκειται για ένα μέρος που δεν έχει τίποτα να ζηλέψει από άλλα πολυφωτογραφημένα παραθαλάσσια σημεία του υπόλοιπου κόσμου, για αυτό και προσελκύει πολλούς τουρίστες τους καλοκαιρινούς μήνες. Άμμο, ψιλό βοτσαλάκι, γαλαζοπράσινα νερά, αρκετό φυσικό ίσκιο, βράχια για βουτιές και εξερευνήσεις είναι μερικά από τα κύρια χαρακτηριστικά της. Είναι ουσιαστικά μια διπλή παραλία, η οποία χωρίζεται από ένα τεράστιο βράχο, που χρησιμεύει ως πύλη διέλευσης από την μια παραλία στην άλλη. Στο ένα τμήμα της παραλίας λειτουργεί beach bar με ξαπλώστρες και ομπρέλες, όμως δε θα σας πω ψέματα, κατά την έντονη τουριστική περίοδο είναι δύσκολο να βρεις κάποια θέση, όχι μόνο στο beach bar, αλλά και στην υπόλοιπη παραλία.
Οι ντόπιοι όμως δεν προτιμούν τη παραλία του Μυλοπόταμου, αλλά το Λιμανάκι. Το Λιμανάκι είναι η κατάληξη του φαραγγιού του Μυλοπόταμου και αποτελεί ένα κρυφό διαμάντι της περιοχής. Εκεί δε θα βρείτε ορδές τουριστών και θα μπορέσετε να απολαύσετε με την ησυχία σας, τα γαλαζοπράσινα νερά της.
3) Πλατεία Αγίων Ταξιαρχών
Η πλατεία των Αγίων Ταξιαρχών είναι ένα από τα πιο πολυσύχναστα σημεία του χωριού και βρίσκεται φυσικά στο κέντρο της ομώνυμης συνοικίας. Δυο είναι τα πράγματα που κάνουν τη συγκεκριμένη πλατεία ξεχωριστή, ο Ιερός Ναός των Αγίων Ταξιαρχών και η εντυπωσιακή κρήνη, που στέκεται μπροστά του. Ο πρώτος ολοκληρώθηκε το 1746 και ξεχωρίζει για το Βενετσιάνικου τύπου τέμπλο του, ενώ στο εσωτερικό του υπάρχει μια εικόνα της Παναγίας, η οποία έχει φιλοτεχνηθεί και υπογραφεί από πάνω από 200 κατοίκους της περιοχής! Η κρήνη τώρα ξεχωρίζει για τις τέσσερις βρύσες που έχει, μία από κάθε της πλευρά, γεγονός που την κατατάσσει στις πιο όμορφες του Πηλίου.
2) Παραλία Φακίστρας και Κρυφό Σχολειό
H Φακίστρα είναι η δεύτερη παραλία που πρέπει οπωσδήποτε να επισκεφθείτε αν βρεθείτε στη Τσαγκαράδα. Οι επιβλητικοί απόκρημνοι βράχοι και η ακρογιαλιά με τα γαλαζοπράσινα νερά θα σας ενθουσιάσουν. Σύμφωνα μάλιστα με την Βρετανική εφημερίδα Guardian, βρίσκεται στην έβδομη θέση με τις πιο εντυπωσιακές παραλίες στον κόσμο. Για να φτάσετε εκεί, αρκεί να περπατήσετε περίπου δέκα λεπτά πάνω σε μονοπάτι και θα έρθετε αντιμέτωποι με αυτό το άγριας φυσικής ομορφιάς, φυσικό τοπίο. Κατεβαίνοντας κοντά στην παραλία θα ανακαλύψετε ένα απίστευτο ξωκλήσι μέσα στον βράχο, το οποίο είναι αφιερωμένο στην Παναγία και οι ντόπιοι το ονομάζουν «κρυφό σχολειό». Αν φτάσετε μέχρι εκεί, μην ξεκινήσετε ανοργάνωτοι. Πρέπει οπωσδήποτε να έχετε μαζί σας νερό και την ομπρέλα σας, καθώς η φυσική σκιά των βράχων δεν επαρκεί για όλους.
1) Πλατεία Αγίας Παρασκευής
Τέλος, στη πρώτη θέση έχω τοποθετήσει την πλακόστρωτη Πλατεία της Αγίας Παρασκευής. Και σε αυτή τη πλατεία υπάρχει φυσικά ένας Ιερός Ναός, αυτός της Αγίας Παρασκευής, μόνο που σε αυτή τη περίπτωση δεν αποτελεί και το ορόσημο της. Αντ' αυτού στην συγκεκριμένη πλατεία πρωταγωνιστής είναι ο χιλιόχρονος πλάτανος, του οποίου η περίμετρος του κορμού του ανέρχεται στα 15 μέτρα! Πρόκειται για ένα από τα γηραιότερα δέντρα της Ελλάδος και ίσως της Ευρώπης και παρόλη την ηλικία του, η γενική κατάσταση του δέντρου είναι πολύ καλή. Πίσω στην εκκλησία τώρα. Η κατασκευή του ναού ολοκληρώθηκε το 1909 και αποτελεί το σημείο που εκτελείται η Θεία Λειτουργία τις Κυριακές και σε όλες τις μεγάλες εορτές. Κατά την διάρκεια του καλοκαιριού, οπότε και εορτάζει (26 Ιουλίου), διοργανώνεται λαϊκό πανηγύρι πέριξ της πλατείας. Τέλος, σε αυτό το μέρος, κατεβαίνοντας κάποια σκαλάκια, θα βρείτε και την κρήνη της Αγίας Παρασκευής, η οποία χρονολογείται από το μακρινό 1890.
Πού να μείνετε
Η Τσαγκαράδα είναι ένα μικρό χωρίο, αλλά διαθέτει πολλά καταλύματα στα οποία μπορεί να μείνει κάποιος. Αν με ρωτάτε, για μένα η επιλογή είναι μόνο μια, το Iris Guesthouse. Πρόκειται για έναν πανέμορφο ξενώνα, ο οποίος διαθέτει ευρύχωρα και άκρως εξοπλισμένα δωμάτια. Καθένα από αυτά έχει δανειστεί το όνομα και το άρωμα ενός διαφορετικού λουλουδιού, ενώ υπάρχει πάρκινγκ, κάτι σπάνιο έως δυσεύρετο για τη περιοχή. Ακόμη, βρισκόμενος κάποιος εκεί, θα έχει τη δυνατότητα να δοκιμάσει τοπικές γεύσεις και προϊόντα, κυριολεκτικά από τη παραγωγή στη κατανάλωση. Χειροποίητα γλυκά του κουταλιού, σπιτικές πίτες, φρούτα και λαχανικά από τον κήπο τους, γαλακτοκομικά και αυγά από τα ζώα τους και βότανα, μαζεμένα από τους ίδιους.
Πού και τί να φάτε
Αφού βρίσκεστε στη περιοχή καλό θα ήταν να δοκιμάσετε και κάποιες από τις τοπικές γεύσεις. Φυσικά θα πρέπει να ξεκινήσετε από το πιάτο σήμα κατατεθέν του Πηλίου και γενικά της περιοχής, το σπετσοφάι. Πρόκειται για ένα πολύ απλό φαγητό που φτιάχνεται με μόλις τέσσερα υλικά, ντομάτες, ελαιόλαδο, πιπεριές και φυσικά λουκάνικα. Ένα είδος λουκάνικου είναι και το επόμενο πράγμα που πρέπει να γευτείτε εκεί, το μπουμπάρι. Το συγκεκριμένο είναι γεμιστό με ρύζι και ψιλοκομμένη καρδιά και πνευμόνια από μοσχαρίσιο κρέας, ενώ μαγειρεύεται κουλουριασμένο σαν σπείρα στο φούρνο και σερβίρεται με πατάτες. Και φυσικά, τι καλύτερο από το να συνδυάσετε αυτούς του δυο μεζέδες με κοπανιστή Βόλου. Μια πορτοκαλί τυροκαυτερή, που έχει πάρει το χρώμα της από τις τοπικές πιπεριές που χρησιμοποιούνται κατά την εκτέλεση. Ακόμη, προτείνω να δοκιμάσετε τσιτσίραβλα και κολιτσιάνους. Τα πρώτα είναι νεαροί βλαστοί από την άγρια φιστικιά, που γίνονται τουρσί με ξύδι και λίγο σκόρδο, ενώ οι δεύτεροι, κάποια λουλουδάκια που μαζεύονται από τη θάλασσα και τηγανίζονται σε κουρκούτι. Και επειδή κάθε γεύμα πρέπει να έχει και επιδόρπιο, στη Τσαγκαράδα θα βρείτε γλυκά του κουταλιού, κυριολεκτικά από τα πάντα. Αυτό που όμως είναι πιο διάσημο, είναι το μικρό ροδαλό μηλαράκι που φυτρώνει στις πλαγιές του Πηλίου, το φυρίκι. Όλα αυτά μαζί με άλλες πεντανόστιμες λιχουδιές, θα τα βρείτε στο Αγνάντι, που βρίσκεται στην Πλατεία των Αγίων Ταξιαρχών.
Εάν το άρθρο σου φάνηκε ενδιαφέρον ή συνέβαλε στην ποιοτική πληροφόρησή σου, τότε μπορείς να κάνεις like στη σελίδα μου στο facebook:o_thessalonikios ή follow στο instagram!
Μουζακίδης Παντελής